Κόλιν Κράουτς, «Ο περίεργος μη θάνατος του νεοφιλελευθερισμού» - δύο κείμενα του Θανάση Γιαλκέτση και του Γιώργου Σιακαντάρη / απο το : Μετά την κρίση

Κόλιν Κράουτς, «Ο περίεργος μη θάνατος του νεοφιλελευθερισμού» - δύο κείμενα

του Θανάση Γιαλκέτση και του Γιώργου Σιακαντάρη

Η δύναμη των γιγάντων 

 Θανάσης Γιαλκέτσης    © "Εφημερίδα των Συντακτών", 30.11.2014

Μετά το ξέσπασμα της κρίσης το 2008, πολλοί είχαν σπεύσει να προαναγγείλουν τον θάνατο του νεοφιλελευθερισμού και την επιστροφή στον Κέινς και στην κρατική παρέμβαση. Το κράτος παρενέβη πράγματι, αλλά το έκανε για να διασώσει τον χρηματοπιστωτικό τομέα, συρρικνώνοντας ταυτόχρονα τους μηχανισμούς κοινωνικής προστασίας και τα δικαιώματα του κόσμου της εργασίας. Με την κρατική παρέμβαση η κρίση του ιδιωτικού χρέους μετατράπηκε σε δημοσιονομική κρίση. Και ο νεοφιλελευθερισμός επανεμφανίστηκε πιο επιθετικός, επιβάλλοντας τις πολιτικές λιτότητας και τις «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» ως τη μοναδική συνταγή για την έξοδο από την κρίση. Με άλλα λόγια, ο νεοφιλελευθερισμός όχι μόνον επέζησε μετά την κρίση που ο ίδιος προκάλεσε, αλλά βγήκε ακόμα πιο ενισχυμένος από αυτήν. Πώς εξηγείται αυτό το παράδοξο;
Ο Βρετανός πολιτικός επιστήμονας Κόλιν Κράουτς προτείνει μια πρωτότυπη και διεισδυτική ερμηνεία. Για να κατανοήσουμε το γιατί ο νεοφιλελευθερισμός δεν πέθανε, χρειάζεται προηγουμένως να ερευνήσουμε τις μορφές που έχει πάρει στην πραγματικότητα ο «υπαρκτός νεοφιλελευθερισμός». Θα διαπιστώσουμε τότε την απόσταση που τον χωρίζει από το υπόδειγμα του οικονομικού φιλελευθερισμού, που είχε επεξεργαστεί η νεοκλασική οικονομική θεωρία. Γνωρίζουμε βέβαια ότι ο νεοφιλελευθερισμός, σε όλες τις παραλλαγές του, προτιμά την ελεύθερη αγορά έναντι του κράτους, γιατί θεωρεί ότι αυτή αποτελεί το καλύτερο μέσο για την επίτευξη των ανθρώπινων επιδιώξεων.

Η αντιπαράθεση κράτους και αγοράς δεσπόζει στις πολιτικές διαμάχες των περισσότερων κοινωνιών της Δύσης. Οπως επισημαίνει όμως ο Κράουτς, αυτή η εικόνα της οικονομικής και πολιτικής σύγκρουσης έχει πάψει πλέον να αποδίδει πιστά την πραγματικότητα, επειδή αποκρύπτει την ύπαρξη και την κυριαρχία μιας τρίτης δύναμης, της εταιρείας-γίγαντα. Οι εταιρείες-γίγαντες, που δραστηριοποιούνται ταυτόχρονα σε πολλές χώρες, συγκεντρώνουν μια οικονομική και πολιτική δύναμη μεγαλύτερη από εκείνη του κράτους ή της αγοράς. Και αναπτύσσουν στρατηγικές κυριαρχίας που επηρεάζουν και μετασχηματίζουν τις λειτουργίες τόσο του κράτους όσο και της αγοράς. Ενώ ο ιδεατός νεοφιλελευθερισμός εξυμνεί τις αρετές της ελεύθερης αγοράς και του ανταγωνισμού, ο «υπαρκτός νεοφιλελευθερισμός» εργάζεται στην πραγματικότητα για την επιβολή της κυριαρχίας των εταιρειών-γιγάντων πάνω στη δημόσια ζωή. 

Ο κλασικός οικονομικός φιλελευθερισμός είχε διαγνώσει τον κίνδυνο, οι αχαλίνωτες αγορές να οδηγήσουν στο τέλος του ανταγωνισμού και στην καταστροφή των πιο αδύναμων εταιρειών από τις ισχυρότερες. Γι’ αυτό και ευνοούσε μορφές ανταγωνισμού που εξασφάλιζαν την παρουσία μεγάλου αριθμού εταιρειών στην αγορά και εμπόδιζαν τις μεγάλες συσσωρεύσεις εταιρικής εξουσίας. Τόσο η αμερικανική νομοθεσία κατά των ολιγοπωλίων, η οποία αναπτύχθηκε στο πρώτο μέρος του εικοστού αιώνα, όσο και ο γερμανικός ordoliberalismus έθεταν όρια στην κυριαρχία που μπορούν να ασκούν οι μεγάλες εταιρείες στις αγορές. Αυτή η πολιτική αναθεωρήθηκε από τους νεοφιλελεύθερους της Σχολής του Σικάγου (Μίλτον Φρίντμαν), οι οποίοι υποστήριζαν την πλήρη απορρύθμιση, τον αχαλίνωτο ανταγωνισμό και επομένως τη δημιουργία εταιρειών-γιγάντων.Συντελείται έτσι μια στροφή στην ιστορία του καπιταλισμού, που οδηγεί προς μια οικονομία στην οποία κυριαρχούν οι γιγάντιες παγκόσμιες επιχειρήσεις. Αυτή η βαθιά μεταβολή συνοδεύεται από την ακραία συγκέντρωση του πλούτου και την εκρηκτική αύξηση των οικονομικών ανισοτήτων. Η πελώρια οικονομική ισχύς μετατρέπεται σε πολιτική επιρροή και υπονομεύει τον δημοκρατικό πλουραλισμό, μετατοπίζοντας προς τα δεξιά ολόκληρο το πολιτικό φάσμα. Στις συνθήκες της παγκοσμιοποίησης, οι εταιρείες-γίγαντες διαθέτουν μεγαλύτερη πολιτική δύναμη από τις κυβερνήσεις και τα κράτη. Μπορούν να κατευθύνουν τις επενδύσεις τους σε χώρες που τους εξασφαλίζουν τη μέγιστη κερδοφορία. Και οι κυβερνήσεις με τη σειρά τους έχουν αφομοιώσει το νεοφιλελεύθερο μάθημα: αποφεύγουν τις παρεμβάσεις στην οικονομία και προτιμούν τον «βολικό συμβιβασμό» ή τη συμμαχία με τις γιγάντιες παγκόσμιες επιχειρήσεις.
Η νεοκλασική οικονομική θεωρία επαγγελλόταν ένα μοντέλο αγορών που απέβλεπε στην κυριαρχία του καταναλωτή. Ο νεοφιλελευθερισμός της Σχολής του Σικάγου προτάσσει αντίθετα το συμφέρον των μετόχων της επιχείρησης. Υποτίθεται ότι η μεγιστοποίηση του κέρδους των μετόχων αυξάνει τον γενικό πλούτο της κοινωνίας, διασφαλίζοντας έτσι την ικανοποίηση των συμφερόντων όλων των κοινωνικών ομάδων. Η άνοδος αυτής της χρηματοοικονομικής μορφής του καπιταλισμού και η συνακόλουθη ανάπτυξη των χρηματαγορών με βάση το μοντέλο της μεγιστοποίησης της μετοχικής ωφέλειας μετατόπισαν τις υλικές βάσεις της ευημερίας: από τη σοσιαλδημοκρατική συνταγή του κράτους πρόνοιας, των δημόσιων παρεμβάσεων στην οικονομία και της διαχείρισης της ζήτησης από τις κυβερνήσεις, περάσαμε στον νεοφιλελεύθερο μονόδρομο των τραπεζών, των χρηματιστηρίων και των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Ο Κράουτς μας προειδοποιεί: θα ήταν λάθος να νομίσουμε ότι μπορούμε εύκολα να απαλλαγούμε από αυτό το παρασιτικό σύστημα και να επιστρέψουμε σε έναν τύπο κεϊνσιανής ή σοσιαλδημοκρατικής πολιτικής. Στην πραγματικότητα, το νεοφιλελεύθερο μοντέλο εφάρμοσε έναν «ιδιωτικοποιημένο κεϊνσιανισμό» (αντί να δανείζονται οι κυβερνήσεις για να δίνουν ώθηση στην οικονομία, δανείζονταν τα άτομα και οι οικογένειες), χάρη στον οποίο διατηρούσε υψηλά επίπεδα κατανάλωσης και επέτρεπε σε άτομα με μέτρια εισοδήματα να ξοδεύουν χρήματα που δεν είχαν. Κατόρθωνε έτσι να εξασφαλίζει μια «γενική συνενοχή», καθώς τα ατομικά συμφέροντα των περισσοτέρων συνδέονταν με τις χρηματαγορές και εξαρτιόνταν από την τύχη του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ο Κράουτς εναποθέτει τις ελπίδες του για αλλαγή στη «δύναμη των αδυνάτων», στη δράση δηλαδή της κοινωνίας των πολιτών, στον βαθμό που αυτή μπορεί να υπερασπιστεί αξίες και να πραγματώσει δίκαιους συλλογικούς στόχους. 

 Θανάσης Γιαλκέτσης στην "Εφημερίδα των Συντακτών"

 Γιατί κυριαρχεί ο νεοφιλελευθερισμός; 

Γιώργος Σιακαντάρης  © BOOK Press 02/12/2014, αναδημοσίευση "Μεταρρύθμιση"

 
...Στο μοντέλο της κατανάλωσης. οι αυξήσεις των μισθών, το κράτος πρόνοιας και η διαχείριση της ζήτησης από την κυβέρνηση θεωρούνταν θεμελιώδεις προϋποθέσεις για την εξασφάλιση της εμπιστοσύνης στη λειτουργία του νόμου της ζήτησης και προσφοράς. Εκεί οι τιμές των μετοχών αντικατόπτριζαν τις εμπορικές προοπτικές μιας εταιρείας και εμπεριείχαν σημαντικές πληροφορίες για τις προοπτικές της. Τα συμφέροντα των μετόχων αποτελούσαν το τελευταίο κριτήριο για τη διαμόρφωση της αξίας μιας εταιρείας. 
Σήμερα υπάρχει η πλήρης αντιστροφή όλων αυτών, αφού οι τιμές των μετοχών εξαρτώνται πρώτα από τα συμφέροντα των προσωρινών μετόχων και στη συνέχεια από την ίδια την παραγωγή...
...Στο νεοφιλελεύθερο χρηματοοικονομικό μοντέλο, κυρίαρχο ρόλο για τη διαμόρφωση των μετοχών παίζουν όχι τα θεμελιώδη μεγέθη των εταιρειών αλλά τα συμφέροντα των μετόχων όπως αυτά προωθούνται στις δευτερογενείς αγορές. Η δυνατότητα γρήγορης πώλησης και μεταπώλησης των μετοχών, κάτι που ανταμειβόταν με μπόνους για τα μεγαλοστελέχη των τραπεζών, καλλιεργούσε ένα ψεύτικο κλίμα εμπιστοσύνης...
....Οι τράπεζες, για παράδειγμα, έδιναν δάνεια σε δανειολήπτες με επισφαλή θέση, γιατί θεωρούσαν πως η αξία της κατοικίας θα παρέμενε έτσι και αλλιώς σε υψηλά επίπεδα, ακόμη και αν οι δανειολήπτες δεν μπορούσαν αν ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις τους. Όταν μαζί με τη ικανότητα των δανειοληπτών κατέρρευσαν και οι τιμές των κατοικιών, κλήθηκε το κράτος να αναπληρώσει τη ζημιά. Ο μεγάλος εχθρός των αγορών γίνεται ο διασώστης τους. Αυτό όμως αποτελεί και την αχίλλειο πτέρνα αυτού του μοντέλου, όπως τέτοια ήταν ο πληθωρισμός για τον Κεϊνσιανό μοντέλο...
...Αυτό το μοντέλο, αν και κατέρρευσε στα τέλη της δεκαετίας του ΄90 με την φούσκα των dot.com, αν και προειδοποίησε από τότε για τα όριά του, εξακολούθησε να κυριαρχεί ώς την κρίση του 2008 επειδή παρέμειναν εν ισχύ οι ταξικοί του τροφοδότες. Αλλά και σήμερα δεν δείχνει να υποχωρεί, για τους ίδιους ακριβώς λόγους. Γιατί δεν υπάρχουν οι πολιτικές αλλά και οι κοινωνικές προϋποθέσεις που θα αμφισβητήσουν πολιτικά και οικονομικά τις ταξικές ορίζουσές του...
...Σήμερα αυτό που κυριαρχεί δεν είναι η δήθεν ελεύθερη αγορά στο κράτος, αλλά η ισχύς των μεγάλων εταιρειών, τόσο μέσα στο κράτος και τις δημόσιες υπηρεσίες όσο και μέσα στις ίδιες τις αγορές. Αυτό είναι το μοντέλο του ιδιωτικοποιημένου Κεϊνσιανισμού και όχι το μοντέλο των ελεύθερων αγορών. Η διαιώνιση αυτού του μοντέλου απειλεί τις ίδιες τις αγορές όσο και τα κράτη. Απειλεί τόσο την Αριστερά όσο και τη Δεξιά. Απειλεί την πολιτική ως έκφραση των δημόσιων συμφερόντων, όπως αυτά προκύπτουν στη διαδικασία ώσμωσης της κυβερνητικής δράσης με τις ατομικές επιδιώξεις. Απειλεί την ίδια τη Δημοκρατία. Δράσεις που σπρώχνουν τα πράγματα από την εταιρική πολιτική διαπλοκή στην εταιρική κοινωνική ευθύνη ή από τους μετόχους στις αξίες της κοινωνίας των πολιτών, αν και καλοδεχούμενες, δεν αρκούν από μόνες τους να αμφισβητήσουν το μοντέλο που μετέθεσε τα χρέη από τα κράτη και τις εταιρείες στους ώμους των πολιτών, το μοντέλο δηλαδή της ιδιωτικοποίησης των κερδών και της κοινωνικοποίησης των ζημιών. 
Όσο και να μην αρέσει αυτό στις ρευστές ιδεολογίες της εποχής, για τον συγγραφέα αυτό που μπορεί να αμφισβητήσει την κυριαρχία του Νεοφιλελευθερισμού είναι η τοποθέτηση σε νέο επίπεδο της διάκρισης της Αριστεράς από τη Δεξιά και μια διαφορετική από την κλασική σοσιαλδημοκρατική λειτουργία του κράτους.
Περιττό να αναφέρω εδώ πόσο πολύτιμο είναι ένα τέτοιο βιβλίο σε μια χώρα που η κρίση επιδιώκεται να εξηγηθεί μόνο με την αναφορά στο σπάταλο κράτος και τις καταστροφικές δημόσιες δαπάνες...
 
Γιώργος Σιακαντάρης - Το νεοφιλελεύθερο Κατηγορώ των δαπανών  - "Εφημερίδα των Συντακτών" 

Γιώργος Σιακαντάρης - στην "Εφημερίδα των Συντακτών" 

Ο Colin Crouch (1944) δίδαξε στο London School of Economics και ήταν καθηγητής Διακυβέρνησης και Δημόσιας Διοίκησης στο Warwick Business School. Σήμερα είναι πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και καθηγητής κοινωνιολογίας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο.

ΚΟΛΙΝ ΚΡΑΟΥΤΣ: «Ο περίεργος μη θάνατος του νεοφιλελευθερισμού»
Μετάφραση: Αλέξανδρος Κιουπκιολής, Εκκρεμές, 2014, σελ. 262

Η δημοκρατική πολιτική ζωή και η ελεύθερη αγορά αποδυναμώνονται και οι δύο από διαδικασίες που συμβαίνουν σήμερα, αλλά αυτές είναι εν πολλοίς αναπόφευκτες και όχι πάντα επιβλαβείς. Η ελπίδα για το μέλλον δεν βρίσκεται λοιπόν στην εξάλειψή τους ώστε να εγκαθιδρυθεί είτε μια οικονομία καθαρών αγορών είτε μια σοσιαλιστική κοινωνία. Βρίσκεται στην πλήρη υπαγωγή της εταιρείας-γίγαντα στον πολιτικό διάλογο και την αντιπαράθεση.

ΚΟΛΙΝ ΚΡΑΟΥΤΣ: Μεταδημοκρατία
μετάφραση: Αλέξανδρος Κιουπκιολής, Εκκρεμές, 2006, 206 σελ.

Η παρακμή των κοινωνικών τάξεων που συνετέλεσαν στην ενεργό και κριτική μαζική πολιτική συνδυάστηκε με την άνοδο του παγκόσμιου καπιταλισμού. Αποτέλεσμα: μια αυτοαναφορική πολιτική τάξη, που ασχολείται περισσότερο με την ανάπτυξη δεσμών με πλούσια επιχειρηματικά συμφέροντα παρά με την εφαρμογή πολιτικών προγραμμάτων που ανταποκρίνονται στις ανησυχίες των απλών ανθρώπων. Στην αυγή του 21ου αιώνα, η πολιτική μοιάζει να μάς γυρίζει πίσω, στον κόσμο που ξέραμε πριν τις αρχές του 20ού αιώνα, όταν η πολιτική ήταν ένα παιχνίδι εξουσίας ανάμεσα σε ολιγαρχικές ομάδες. 

Ο Crouch, ωστόσο, ισχυρίζεται ότι η εμπειρία του 20ού αιώνα διατηρείται. Μας υπενθυμίζει τις δυνατότητες που υπάρχουν για την αναζωογόνηση της πολιτικής.
Το συναρπαστικό αυτό βιβλίο είναι πρόκληση για όλους όσοι διατείνονται ότι οι προηγούμενες κοινωνίες έχουν κατορθώσει να πραγματοποιήσουν τον καλύτερο δυνατό κόσμο της δημοκρατίας, και απαραίτητο ανάγνωσμα για οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να κατανοήσει τη μορφή της πολιτικής στον 21ο αιώνα. 

 
A highly approachable and illuminating argument in political economy ... The story is packed with thought-provoking reframings: financial irresponsibility is now a 'collective good'; and 'the idea of a "job"' now seems very weird to me indeed." (The Guardian)

για την ταινια ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΑ

λοιπον στην ταινια ο πλανητης μελαγχολια πλησιαζει στη Γη (η το αντιθετο) Γινεται  ενας μακαβριος χορος.. Προς στιγμήν απομακρυνεται (ανακουφιση) μετα επανερχεται δριμυτερος : Τον βλέπουν ολοι πιά στον ουρανο ..Η καταστροφη -ολική ,πληρης ερχεται..
Τι να κανεις; Να ξεφυγεις; Που να πάς ;
καποιοι(δεν θελω να τα πώ και ..ολα ) ονειρευονται το ..αiσθανομαι ..:Να μια καινουρια εμπειρια για να βιωσουμε .. Να το ζησουμε κι αυτο .. Να το βιωσουμε .Να παμε στο Μπαλκονι με ενα ποτηρι κρασι και να απολαυσουμε την Νεα εμπειρια της αποκαλυψης ..
εν τω μεταξύ ο πλανητης Μελαγχολια πλησιαζει ..Ολο και πιο Πολύ ολο και μεγαλυτερος στον Ουρανό , η εικονα του θανατου , η ορμή , η ηδονή .. 

τ' ονομα του Πλανητη μας ειναι Μελαγχολία

Ας Θυμηθουμε τον Σαμψων που κοψαν τα Μαλλια του 1Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ 19-9-20111

 αφού υπονομεύουνε  την κάθε μας  ικμάδα

και κάνανε τη χώρα μας να μοιάζει με Ριμάδα

σαν τον Σαμψών ας ρίξουμε ετούτες τις Κολόνες

χωρίς μαλλιά που μείναμε  Μονάχοι στους Αιώνες

αφού μας  ξεφτιλίσανε,  ας  ρίξουμε τα τείχη

με μια Τρομπέτας σάλπισμα ,ας γίνει ότι τύχει

Αφού Μέλλον δεν  έχουμε στα μέρη της Ευρώπης

ας γιάνουν όλα Ρημαδιό,  ας γίνει πια της Πόπης

Ας Θυμηθούμε τον Σάμων που κοψαν τα Μαλλιά του

του πήρανε τη Ρώμη του, του πήραν την Μιλιά του

Η Δαλιδά τον  πρόδωσε που ήταν Φίλισταία

  είναι η Βία ,πάντοτε, της Ιστορίας, Μαία

κι εμάς μας κοροϊδέψανε  κι έχουμε πλέον πήξει

 και Γερμανοί και Φινλανδοί, και μας τα έχουν πρήξει

κι οι Νεοφιλελεύθεροι που θέλουν απολύσεις

σ'αυτόν τον Γόρδιο δεσμό δεν βρίσκω πλέον  Λύσεις

ΣΥΝΕΧΊΖΕΤΑΙ 

αν εντυπωσιαστήκατε απο την Ομιλία του Στ Ραμφου και την ερμηνεία που δινει για την Κριση ακουστε εναν αλλο , αλλοεθνή διαννοουμενο και συγκρίνατε: David Harvey Στα μονοπάτια της σκέψης

το ...''Μηδέν ''-τάχα μου- χρεος της Χούντας'' και....άλλαι ιστορίαι

Aριστερά-Δεξιά/πατριωτισμός-κοσμοπολιτισμός ως σύστημα Λόγου Die Bestimmung des Menschen

Aριστερά-Δεξιά/πατριωτισμός-κοσμοπολιτισμός ως σύστημα Λόγου

 

Die Bestimmung des Menschen

 

Το παρακάτω, αν διαβαστεί, πρέπει να διαβαστεί συνολικά και όχι αποσπασματικά, διαφορετικά δημιουργούνται παρανοήσεις-το ίδιο το θέμα έχει τις ιδιορρυθμίες του.

1] Ως παραδειγματική περίπτωση για μια τέτοια ανάλυση πήραμε ένα σύστημα που συγκροτείται στη διασταύρωση δύο αξόνων (βλ εικόνα):

Eδώ ο βασικός άξονας Λόγου είναι ο άξονας Αριστερά-Δεξιά (πρωτεύουσα αντίθεση αναφοράς) και ο εξαρτημένος άξονας ο άξονας πατριωτικός-κοσμοπολίτικος (δευτερεύουσα αντίθεση). Στο βασικό άξονα βλέπουμε την αντίθεση δύο Υποκειμένων (η Αριστερά-η Δεξιά), ενώ στον εξαρτημένο άξονα βλέπουμε την αντίθεση δύο επιθετικών προσδιορισμών, που προσδιορίζουν τα ''Υποκείμενα''.

2] Κανόνας συνδυασμού ανά ζεύγη: Η διαγώνια σχέση δηλώνει αντιθετική/εχθρική σχέση, η πλάγια σχέσηδηλώνει συμπληρωματική/φιλική σχέση.

Τα πρόσημα + και – δηλώνουν το θετικό ή αρνητικό φορτίο της κάθε έννοιας.

               
 ----->                    Δυνατές Αφηγήσεις φίλων εναντίον εχθρών:

‘’Εξωτερικές’’ Αντιθέσεις Αριστερά vs Δεξιά:

Η Πατριωτική Αριστερά (++) ενάντια στην εθνοπροδοτική Δεξιά(--)

Η Πατριωτική Δεξιά (++) ενάντια στην εθνοπροδοτική Αριστερά (--)

Η κοσμοπολίτικη Αριστερά (++) ενάντια στην εθνικιστική Δεξιά (--)

Η κοσμοπολίτικη Δεξιά (--) ενάντια στην εθνικιστική Αριστερά (--)

‘’Εσωτερικές’’ Αντιθέσεις (ενδοαριστερές-ενδοδεξιές)

Eνδοαριστερές: Πατριωτική + (εθνικιστική -) vs Εθνοπροδοτική- (Κοσμοπολίτικη +) Αριστερά

Ενδοδεξιές: Πατριωτική + (εθνικιστική -) vs Εθνοπροδοτική - (Κοσμοπολίτικη +) Δεξιά

Η ''Αλήθεια'' του Συστήματος

Α) Όλες οι αντιθέσεις περιέχονται στο ίδιο σύστημα Λόγου και προϋποθέτουν το αν-υπαρκτο Κέντρο (βαθμός 0, ούτε + ούτε -), που αποτελεί το σημείο ισορροπίας του συστήματος και ελάχιστη σχέση των αντιθέτων. Το Κέντρο είναι αν-ύπαρκτο γιατί ανήκει και δεν ανήκει στο σύστημα των αντιθετικών και των συμπληρωματικών σχέσεων. Είναι το Πραγματικό του συστήματος όπως αναπαρίσταται (ως κέντρο) στο εσωτερικό του συστήματος και πηγή του Νοήματος (αφού το σύστημα αν ειδωθεί στατικά δεν είναι παρά μια αναπαράσταση του Πραγματικού, όπως ένα όνομα αν ειδωθεί στατικά αναπαριστά κάτι εξωτερικό και πραγματικό). To Κέντρο είναι σημαίνον και σημαινόμενο του κενού, της ανυπαρξίας που το σύστημα επιμελώς ''κρύβει''. Το Τραύμα του Πραγματικού ή Κρίση του Πραγματικού είναι η συνειδητοποίηση από τον αριστερό, δεξιό, πατριώτη και κοσμοπολίτη, ότι οι θετικά φορτισμένοι αυτοπροσδιορισμοί τους βασίζονται σε έναν κόμβο αμοιβαίας επικοινωνίας και συνύπαρξης με αυτούς που μισούν, βασίζονται δηλαδή στη συλλογική τους μέθεξη στο κενό σημαίνον του Κέντρου, του κομβου όλων των αντιθέσεων. Έτσι η ίδια η διάκριση φίλου και εχθρού στο εσωτερικό του συστήματος αποδομείται, αφού όλοι συντηρούν το ίδιο σύστημα Λόγου (άρα είναι όλοι φίλοι ως προς αυτό), και εχθρεύονται από κοινού ο,τιδήποτε ξεφεύγει από το σύστημα (δηλαδή ο,τιδήποτε έρχεται Απέξω, το Πραγματικό και τη Κρίση του). Η Κρίση του Συστήματος βραχυκυκλώνει το σύστημα Λόγου και τις αντιθέσεις του, δείχνει τα όρια των ίδιων των οριοθετήσεων, είναι η στιγμή Αλήθειας που αποκαλύπτει πως το νόημα των αντιθέσεων βασίζεται στο οριακά α-νόητο του αν-ύπαρκτου Κέντρου.Η λεγόμενη μετατόπιση του ''κέντρου'' (πιο αριστερά, πιο δεξιά κλπ) αντανακλά τον συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ των πόλων. Στο συγκεκριμένο σύστημα Λόγου, θα αντανακλά το συσχετισμό και των τεσσάρων όρων, στις σχέσεις συμπληρωματικότητας και αντίθεσης μεταξύ τους.

Β) Αριστερά-Δεξιά καθώς και εθνικός-κοσμοπολίτικος, είναι αντιθέσεις με όρους πραγματικά αντιθετικούς και ασύμμετρους, και η ασυμμετρία αυτή θα πρέπει να μελετηθεί ιστορικά και σε σχέση με το εξωτερικό (άλλα συστήματα) του συγκεκριμένου συστήματος Λόγου (πράγμα που δεν θα κάνουμε εδώ). Η διαπίστωση ενός ‘’κοινού’’ κέντρου δεν πρέπει να παραγνωρίσει πως το κέντρο είναι ταυτόχρονα ανύπαρκτο, και άρα υπάρχει στο ''σημείο'' του κέντρου και ταυτότητα των αντιθέτων και αγεφύρωτο χάσμα-υπάρχει παρ-ουσία σημείου και απ-ουσία σημείου (με τον ίδιο τρόπο που το σημείο 0 είναι η παρουσία του ανύπαρκτου). Αυτό σημαίνει πως Αριστερά και Δεξιά δεν ταυτίζονται, αφού την ίδια στιγμή που επικοινωνούν στο κέντρο και αναφέρονται σε αυτό, την ίδια στιγμή το κέντρο αυτό εξαφανίζεται, έτσι μαζί εξαφανίζεται και το κοινό σημείο αναφοράς. Η Αριστερά και η Δεξιά παραδοσιακά κρατούν μια ενεργή και δυνητική σχέση καθαρής εξωτερικότητας με τους απόλυτους ιδεότυπους της ‘’άκρας-καθαρής αριστεράς’’ και της ''άκρας-καθαρής δεξιάς''. Η κάθαρση όμως της αριστεράς και της δεξιάς από το κέντρο και το Άλλο τους, σημαίνει την ίδια στιγμή πως παύουν να είναι ‘’αριστερά’’ και ‘’δεξιά’’. Αριστερά και Δεξιά μεταδίδουν στα παράγωγά τους (πχ πατριωτική αριστερά, πατριωτική δεξιά) το παράδοξο της ταυτόχρονης, μεταξύ τους, ταυτότητας και της ετερότητας. Η μόνη λύση για να το συλλάβουμε πρακτικά αυτό είναι μάλλον μια προσέγγιση τυπικής λογικής, που βλέπει πχ κοσμοπολίτικη αριστερά και κοσμοπολίτικη δεξιά όμοιες από κάποιες σκοπιές (σε κάποια θέματα κλπ) και ανόμοιες από κάποιες άλλες σκοπιές (σε κάποια άλλα θέματα).

Γ) Αν στόχος είναι η κατάρρευση αυτού του συστήματος Λόγου και των αντιθέσεών του, αυτό μπορεί να γίνει από δυο ειδών δυνάμεις: α) από εκείνες που δεν αυτοπροσδιορίζονται καν ως Αριστερά ή Δεξιάκαι άρα δεν εμπίπτουν στο δυαδικό κώδικα του συστήματος, έχοντας ταυτόχρονα ριζοσπαστικό αντικαπιταλιστικό περιεχόμενο β) από εκείνες που είναι διατεθειμένες και ικανές, κατά την εκτύλιξη των αντιθέσεων, να φτάσουν στην κάθαρσή τους από το νόημα του συγκεκριμένου συστήματος, αγγίζοντας τα απόλυτα όρια του συστήματος και υπερβαίνοντας τους όρους του.Οι πρώτες δυνάμεις (α) αντιμετωπίζουν το πρόβλημα, του πώς να έρθουν σε επαφή με το σύστημα Λόγου για να το αρνηθούν και να το καταστρέψουν, πως δεν θα βαίνουν δηλαδή παράλληλα, στον δικό τους μικρόκοσμο, αλλά και πραγματικά ενάντια, διαμορφώνοντας μαζικά συνειδήσεις και πρακτικές. Οι δεύτερες δυνάμεις (β) αντιμετωπίζουν το πρόβλημα, πώς δεν θα αφομοιωθούν, χάνοντας τη διακριτότητά τους, από τη ρουφήτρα του κέντρου, του γενικού Νόμου του Συστήματος και της ομαλής αναπαραγωγής του.

Δ) Το Κέντρο είναι η αν-ύπαρκτη πηγή ενός Νοήματος που εκτείνεται σε όλη την επιφάνεια του πίνακα, μέχρι τα έσχατα άκρα της επιφάνειας. Στα άκρα βρίσκεται η αντισυστημική βία (ως προς το συγκεκριμένο σύστημα Λόγου και όχι κατ'ανάγκη ως προς άλλο σύστημα αναφοράς πχ τον καπιταλισμό συνολικά). Τα άκρα σήμερα κατονομάζονται από το σύστημα Λόγου ανεξαιρέτως ‘’τρομοκρατικά’’, ‘’ολοκληρωτικά’’, ‘’φασιστικά’’ κ.α. Επειδή όμως αριστερά και δεξιά είναι ασύμμετρες, ασύμμετρα είναι και τα άκρα τους. Το καπιταλιστικό σύστημα δείχνει ξεκάθαρη προτίμηση στην ''άκρα δεξιά'' παρά στην ''άκρα αριστερά'' (όπως είπαμε παραπάνω, η ασυμμετρία αυτή δεν είναι θέμα της εδώ ''ανάλυσης λόγου''). Όταν το σύστημα Λόγου θέλει να αιχμαλωτίσει στο παιχνίδι των αντιθέσεών του μια δύναμη, την χαρακτηρίζει και την ταξινομεί με οικείους όρους. Έτσι, σε ένα άλλο σύστημα λόγου που δομείται με βάση την αντίθεση φιλελευθερισμός-κομμουνισμός, μπορεί να χαρακτηρίσει ως ‘’κομμουνιστή’’ κάποιον που δεν είναι, ώστε να του προσδώσει αρνητικό πρόσημο.

  Ε) Εχθροί και Φίλοι εντός του συστήματος περιστρέφονται γύρω από το Κέντρο της ομαλής, ειρηνικής αναπαραγωγής του. Όλοι τους συμμαχούν ενάντια σε ό,τι διασαλεύει το πυρηνικό κέντρο, ενάντια στους τρομοκράτες. Το αστικό κέντρο σημαίνει ειρήνη και ομαλή αναπαραγωγή μόνο για τις δυνάμεις που ασπάζονται τα αξιώματά του, ειρηνική αναπαραγωγή, μεταξύ άλλων, της σχέσης αφεντικού-υποτασσόμενου. Την ίδια στιγμή, το ''ειρηνικό'' ''ομαλό'' κέντρο σημαίνει την απόλυτη βία ενάντια στους ''εχθρούς της δημοκρατίας'' του ''κοινοβουλίου'', ενάντια στους ολοκληρωτισμούς, τις τρομοκρατίες, τους αναρχικούς, τους κομμουνιστές κ.α. Έτσι φίλοι και εχθροί γίνονται φίλοι ''εντός των τειχών'', ασπαζόμενοι όλα τα αξιώματα της καπιταλοκοινοβουλευτικής ομαλότητας, με εχθρούς τους ''εκτός των τειχών'', στο εγχώριο και διεθνές επίπεδο της κοινωνικής πάλης. Η''ειρήνη'' και ''ασφάλεια'' σημαίνει πόλεμο συχνά ''αμυντικό-προληπτικό'' προς όσους την αμφισβητούν. Αυτή είναι η ωριμότητα, το τελευταίο στάδιο, από τεχνολογική σκοπιά,  της αστικής πολιτικής, όπως εμφανίζεται με τη πλέον καθαρή της μορφή στις ΗΠΑ, και πραγματώνεται όσο προχωρούν οι καπιταλιστικές ολοκληρώσεις, με διαφορετικές ταχύτητες και χωρικές-πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, στα διάφορα μέρη του καπιταλιστικού κόσμου. Η έννοια της τρομοκρατίας επιτρέπει τη στοχοποίηση της πολιτικής βίας των ‘’άκρων’’ ανεξάρτητα από τον ‘’ιδεολογικό’’ προσανατολισμό της πολιτικής δράσης, ώστε ο εχθρός να ορίζεται ευέλικτα, χωρίς ιδεολογικές δεσμεύσεις, ως αναρχικός, κομμουνιστής ή ό,τιδήποτε άλλο.

Τώρα πια, υπηρετεί το σύστημα όποιος είναι με την ειρήνη του, την ασφάλειά του, τον μεταπολιτικό τεχνολογικό εκσυγχρονισμό του

Δημοσιεύτηκε 33 minutes ago από τον χρήστη Ονειρμός

Ρευστή επιτήρηση: Μη επανδρωμένα αεροσκάφη και social media/αναδημοσιευση απο το.lesandmore.gr και /http://enthemata.wordpress.com

Ρευστή επιτήρηση: Μη επανδρωμένα αεροσκάφη και social media

Λεπτομέρειες

Δημοσιευμένο στις Σάββατο, 30 Νοέμβριος 2013 15:46

Συντάχθηκε από τον/την Super User

του Ζίγκμουντ Μπάουμαν

μετάφραση: Δημήτρης Ιωάννου

Καθώς το κουβάρι των αμερικανικών παρακολουθήσεων (πολιτών, ηγετών, εχθρών και συμμάχων, των πάντων – με την αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα να κατέχει εξέχοντα ρόλο) εξακολουθεί να ξετυλίγεται, δημοσιεύουμε σήμερα αποσπάσματα από το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου Liquid Surveillance. A conversation.

To βιβλίο, διάλογος μεταξύ του στοχαστή Zygmunt Bauman και του κοινωνιολόγου David Lyon (εκκ. Polity Press, 2013), αποτελεί μια συνολική σπουδή στο ζήτημα της επιτήρησης, του νέου πανοπτισμού και των μορφών που παίρνει στον 21ο αιώνα.

Σε ένα παλαιότερο άρθρο μου, στο ηλεκτρονικό περιοδικό Social Europe, στις 28.6.2011 εξέταζα από κοινού δύο φαινομενικά ασύνδετες μεταξύ τους ειδήσεις, που δημοσιεύτηκαν την ίδια ημέρα, στις 19 Ιουνίου 2011. Καμία τους δεν έγινε πρωτοσέλιδο και θα μπορούσαν κάλλιστα να έχουν διαφύγει της προσοχής, στο καθημερινό «τσουνάμι πληροφοριών»: δύο μικρές σταγόνες σε μια πλημμύρα ειδήσεων που υποτίθεται ότι μας διαφωτίζουν, αποσαφηνίζοντας τι συμβαίνει, αλλά τελικά συσκοτίζουν και αποχαυνώνουν το βλέμμα μας. Το πρώτο δημοσίευμα, που υπέγραφαν η Ελίζαμπεθ Μπουμίλερ και ο Τομ Σάνκερ, αφορούσε την εντυπωσιακή αύξηση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones), που έχουν φτάσει να είναι μικρά σαν λιβελούλες ή κολιμπρί που κουρνιάζουν σε ηλιόλουστα περβάζια· σε κάθε περίπτωση, είναι σχεδιασμένα, κατά τη γλαφυρή έκφραση του αεροναυπηγού Γκρεγκ Πάρκερ, «για να κρύβονται σε κοινή θέα». Το δεύτερο δημοσίευμα, του Μπράιν Στέλτερ, ανακήρυττε το διαδίκτυο ως «τον τόπο όπου πεθαίνει η ανωνυμία». Το μήνυμα ήταν κοινό: αμφότερα τα κείμενα προοιωνίζονταν το τέλος της αορατότητας και της αυτονομίας, των δύο καθοριστικών χαρακτηριστικών της ιδιωτικότητας – παρότι γράφτηκαν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο.

Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που επιτελούν κατασκοπευτικές και βομβαρδιστικές αποστολές, όπως οι διαβόητοι «Θηρευτές» -Predators («πάνω από 1.900 αντάρτες στις περιοχές όπου ζουν οι φυλές του Πακιστάν έχουν σκοτωθεί από αμερικανικές μη επανδρωμένες αποστολές από το 2006»), θα συρρικνωθούν σύντομα στο μέγεθος πτηνού ή, ακόμα καλύτερα, εντόμου. (Την κίνηση των φτερών των εντόμων θεωρείται πολύ ευκολότερο να την μιμηθεί η τεχνολογία, σε σχέση με τις κινήσεις των πτηνών. Σύμφωνα με τον επισμηναγό Μάικλ Άντερσον, που κάνει το διδακτορικό του στην προωθημένη ναυπηγική τεχνολογία, οι εξαιρετικές αεροδυναμικές επιδόσεις του γερακόσκορου,[1] ενός εντόμου γνωστού για την ικανότητά του να αιωρείται, είναι ο στόχος του σημερινού σχεδιαστικού οργασμού, που είναι σίγουρο ότι σύντομα θα δώσει αποτελέσματα, αφήνοντας πολύ πίσω αυτά που «μπορούν να κάνουν τα αδέξια αεροσκάφη μας»).

Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της νέας γενιάς θα είναι αόρατα, τη στιγμή που θα καθιστούν τα πάντα γύρω τους ορατά· θα είναι ακαταμάχητα, τη στιγμή που θα κάνουν τα πάντα γύρω τους ευάλωτα. Με τα λόγια του Πήτερ Μπέικερ, καθηγητή ηθικής στη Ναυτική Ακαδημία των ΗΠΑ, αυτά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη θα οδηγήσουν τον πόλεμο στη «μετα-ηρωική εποχή». Επίσης, σύμφωνα με άλλους μελετητές της στρατιωτικής ηθικής, θα μεγαλώσουν κι άλλο το τεράστιο «χάσμα ανάμεσα στο αμερικανικό κοινό και τους πολέμους του». Θα σημάνουν, με άλλα λόγια, ένα ακόμη άλμα (το δεύτερο μετά την αντικατάσταση των κληρωτών από επαγγελματίες στρατιώτες) προς την απόλυτη αορατότητα του πολέμου σε σχέση με το έθνος στο όνομα του οποίου διεξάγεται (καθώς δεν θα κινδυνεύουν ζωές από τον πληθυσμό του). Κι έτσι, ο πόλεμος θα είναι πολύ πιο εύκολος –και πολύ πιο ελκυστικός– ως επιλογή, χάρη στην ολοκληρωτική σχεδόν απουσία παράπλευρων απωλειών και πολιτικού κόστους.

Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της επόμενης γενιάς θα βλέπουν τα πάντα, ενώ θα παραμένουν με άνεση αόρατα – κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά. Δεν θα υπάρχει κανένα καταφύγιο για να αποφύγει κανείς την παρακολούθηση. Ακόμη και οι υπεύθυνοι για τις αποστολές των μη επανδρωμένων αεροσκαφών τεχνικοί θα απολέσουν τον έλεγχο επί των κινήσεών τους κι έτσι δεν θα μπορούν –όσο ισχυρές πιέσεις κι αν δεχτούν–, να εξαιρέσουν οτιδήποτε από την ενδεχόμενη παρακολούθηση: τα νέα βελτιωμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη θα είναι προγραμματισμένα να πετούν μόνα τους, να ακολουθούν δρομολόγια της επιλογής τους, σε χρόνους της επιλογής τους. Δεν υπάρχει όριο στις πληροφορίες που θα παρέχουν μόλις τεθούν σε λειτουργία στους προβλεπόμενους αριθμούς.

Ωστόσο, αυτή ακριβώς η πτυχή της νέας τεχνολογίας κατασκοπείας και επιτήρησης, η ικανότητά της δηλαδή να δρα από απόσταση και αυτόνομα, είναι που ανησυχεί περισσότερο τους σχεδιαστές της, και συνακόλουθα και τους δύο δημοσιογράφους που μεταφέρουν αυτούς τους προβληματισμούς: ένα «τσουνάμι δεδομένων», που ήδη κατακλύζει το αρχηγείο της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας, απειλεί να εξαντλήσει τις δυνάμεις του προσωπικού που προσπαθεί να το αφομοιώσει και να το επεξεργαστεί, και κατά συνέπεια απειλεί να ξεφύγει από τον έλεγχό του (ή και οποιουδήποτε άλλου). Μετά την 11η Σεπτεμβρίου, ο αριθμός των ωρών που χρειάζονται οι αρμόδιοι υπάλληλοι της Πολεμικής Αεροπορίας για να ανακυκλώσουν τις πληροφορίες που τους παρέχονται από τις μη επανδρωμένες πτήσεις αυξήθηκε κατά 3.100% –και, κάθε μέρα, άλλες 1.500 ώρες βιντεοσκοπημένου υλικού προστίθενται στον όγκο των πληροφοριών που διαγκωνίζονται για επεξεργασία. Μόλις η σημερινή περιορισμένη οπτική των αισθητήρων – σαν μέσα από καλαμάκι αναψυκτικού– των μη επανδρωμένων αεροσκαφών αντικατασταθεί από το «Βλέμμα της Γοργόνας» που θα μπορεί μεμιάς να αγκαλιάσει μιαν ολόκληρη πόλη (πρόκειται για εξέλιξη που επίκειται στο άμεσο μέλλον)[2], θα απαιτούνται 2.000 αναλυτές για την επεξεργασία των δεδομένων μιας μόνο μη επανδρωμένης πτήσης, αντί για τους μόλις δεκαεννέα αναλυτές που κάνουν την ίδια δουλειά σήμερα.

Κανείς δεν μπορεί να ξέρει με σιγουριά εάν ή πότε ένα «κολιμπρί» θα προσγειωθεί στο περβάζι του. Αλλά όσον αφορά το «τέλος της ανωνυμίας» που ευγενικά μας προσφέρει το διαδίκτυο, το ζήτημα τίθεται κάπως διαφορετικά: εκεί συναινούμε εθελουσίως στον σφαγιασμό του δικαιώματός μας στην ιδιωτικότητα. Ίσως, απλώς συγκατανεύουμε στην απώλεια της ιδιωτικότητάς μας γιατί την θεωρούμε λογικό αντίτιμο για τα θαύματα που μας προσφέρονται ως αντάλλαγμα. Ίσως, πάλι, η πίεση να οδηγήσουμε στο σφαγείο την προσωπική μας αυτονομία είναι τόσο συντριπτική, τόσο κοντινή στην κατάσταση ενός κοπαδιού προβάτων, που μόνο μια σπάνια, εξαιρετικά ανυπότακτη, τολμηρή, εριστική και αποφασιστική βούληση θα ήταν ικανή να προσπαθήσει να της αντισταθεί. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ωστόσο, μας προσφέρεται, τουλάχιστον κατ' όνομα, μια επιλογή, όπως και η επίφαση τουλάχιστον μιας διμερούς σύμβασης, καθώς και το τυπικό τουλάχιστον δικαίωμα διαμαρτυρίας ή και άσκησης αγωγής σε περίπτωση που η σύμβαση αυτή παραβιαστεί: κάτι που δεν παρέχεται ποτέ στην περίπτωση των μη επανδρωμένων πτήσεων. Όπως όμως και να 'χει, από τη στιγμή που μπαίνουμε στο διαδίκτυο, παραδινόμαστε στη μοίρα.

Ποιο συμπέρασμα μπορεί να εξαχθεί από τη συνάντηση αυτή μεταξύ των χειριστών των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και των διαχειριστών του Facebook, που, ενώ δουλεύουν με φαινομενικά αντίθετους σκοπούς και κινητοποιούνται από φαινομενικά αντίθετα κίνητρα, συνεργάζονται ωστόσο στενά, αποφασιστικά και άκρως αποτελεσματικά για την επίτευξη, τη διατήρηση και την επέκταση αυτού που τόσο πετυχημένα έχει ονομαστεί «κοινωνική διαλογή»;

Πιστεύω πως το πλέον αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό της σημερινής εκδοχής της επιτήρησης είναι πως έχει, κατά κάποιον τρόπο, καταφέρει να αναγκάσει ή να δελεάσει αντίθετες δυνάμεις να συνεργάζονται αρμονικά, υπηρετώντας από κοινού την ίδια πραγματικότητα. Απ' τη μια, το παλιό στρατήγημα του πανοπτισμού («Ποτέ δεν πρέπει να ξέρεις πότε παρακολουθείται το σώμα σου, ώστε στο μυαλό σου να είσαι διαρκώς υπό παρακολούθηση»), σταδιακά αλλά επίμονα και από ό,τι φαίνεται ακατάσχετα, τυγχάνει σχεδόν καθολικής εφαρμογής. Απ' την άλλη, καθώς ο παλιός πανοπτικός εφιάλτης («Δεν είμαι ποτέ μόνος») έχει αναδιατυπωθεί παίρνοντας τη μορφή της ελπίδας «Να μη μείνω ποτέ ξανά μόνος» (εγκαταλελειμμένος, αγνοημένος και παραμελημένος, εξοστρακισμένος και αποκλεισμένος), ο φόβος του να αποκαλύπτεται κανείς έχει καταπνιγεί από τη χαρά του να μην περνάει απαρατήρητος.

Οι δύο παραπάνω εξελίξεις, και κυρίως η σύμπτωσή τους στην προώθηση του ίδιου στόχου, έγιναν φυσικά δυνατές από την αντικατάσταση της φυλάκισης και του εγκλεισμού ως της απώτατης απειλής για το υπαρξιακό αίσθημα ασφάλειας και μιας μείζονος πηγής άγχους, από τον αποκλεισμό. Η συνθήκη του να είναι κανείς παρακολουθητέος ή ορατός έχει συνεπώς επαναξιολογηθεί: από απειλή, έγινε πειρασμός. Η υπόσχεση της αυξημένης ορατότητας, η προοπτική να είναι κανείς εκτεθειμένος στο βλέμμα και την παρατήρηση όλων, ταιριάζει πολύ με την σχεδόν ακόρεστη αναζήτηση αποδείξεων κοινωνικής αναγνώρισης, και ως εκ τούτου μιας αξιομνημόνευτης –«ουσιαστικής»– ζωής. Το να έχει κανείς ολόκληρο το είναι του, με όλα του τα ελαττώματα, καταγεγραμμένο σε δημοσίως προσβάσιμα μητρώα μοιάζει να είναι το καλύτερο προληπτικό αντίδοτο στην τοξικότητα του αποκλεισμού — όπως και ένας αποτελεσματικός τρόπος να κρατηθεί μακριά η απειλή της εκδίωξης. Πράγματι, είναι ένας πειρασμός που λίγοι από όσους βιώνουν την, κατά κοινή ομολογία, επισφαλή κοινωνική ύπαρξη της εποχής μας θα είναι αρκετά δυνατοί για να τον αποκρούσουν.

Σημειώσεις

[1] Hawk-moth: λεπιδόπτερο της οικογένειας των σφιγγοειδών, η οποία περιλαμβάνει πάνω από 1.000 είδη. Ο συγγραφέας αναφέρεται προφανώς στο hummingbird hawk-moth, η πτήση του οποίου μοιάζει με του κολιμπρί. (Σ.τ.Μ.)

[2] Με όνομα εμπνευσμένο από τον μύθο της Μέδουσας, που πέτρωνε όποιον την κοιτούσε κατάματα, το «Βλέμμα της Γοργόνας» (Gorgon Stare) είναι ένα πρόγραμμα Αεροπορικής Παρακολούθησης Ευρείας Περιοχής (WAAS) που βασίζεται στη σφαιρική διάταξη πολλαπλών μηχανών λήψης στο κάτω μέρος μη επανδρωμένων αεροσκαφών (των «Θεριστών»). Οι κάμερες αυτές, που ελέγχονται από το έδαφος, μπορούν να δίνουν ανεξάρτητα και παράλληλα feeds σε πολλαπλούς χρήστες, να στοχεύουν σε μια περιοχή προκειμένου να παραγάγουν τρισδιάστατες απεικονίσεις της, να «ανοίγουν» για να καλύψουν ευρύτερες περιοχές, εμβαδού 15 τ. χλμ. ή και μεγαλύτερες. Οι αισθητήρες αυτοί χρησιμοποιούνται ήδη στο Αφγανιστάν, έχουν όμως αναφερθεί προβλήματα στη λειτουργία τους (Σ.τ.Μ.)

Πηγή: http://enthemata.wordpress.com/2013/11/03/zb/