12 Şubat 2015 Perşembe
evet yeniden yeni şeyler için
Bugün bloglardan karma bir şey yaptık her blogdan birşeyler ekledik bakalım begenecekmisniz sayfayı aşagıya dogru yavaşca kaydırın:))
11 Şubat 2015 Çarşamba
Ο έρωτας ως διακινδύνευση, συμβάν και κατασκευή αλήθειας | ΚΟΙΤΑ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ afterhistory.blogspot.com
Βιβλιοκριτική για το "Εγκώμιο για τον Έρωτα" του Alain Badiou.
afterhistory.blogspot.com
10 Şubat 2015 Salı
ΟΙ ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ ..Πετρος Θεοδωριδης .. Απόσπασμα απο άρθρο που δημοσιευτηκε στο περιοδικό ΕΝΕΚΕΝ ΤΕΥΧΟς 33
- Η Γνωση και η Δημιουργια
- -------------------------------------------------------
- Ο γνωστικισμός αποτελούσε ένα θρησκευτικό σύστημα, βασισμένο στην έννοια της Γνώσης. Όμως τι σημαινε Γνώση;
- Ο –εχθρικός προς τους Γνωστικούς λατινοφωνος θεολόγος του δεύτερου αιώνα Τερτυλλιανός –σε έναν λίβελο εναντίον των Βαλεντινανων ΄-δίνει τον ορισμό ότι πρόκειται για τη «γνώση αυτού που ήμασταν ,αυτού που απογίναμε, από πού ήλθαμε ,που μας πέταξαν, που πηγαίνουμε, από τι έχουμε απελευθερωθεί, που είναι βέβαιο τι θα επιστρέψουμε» «Από πού ήρθαμε; Που μας πέταξαν» .
- Για να καταλάβουμε τους Γνωστικούς θα πρέπει να ανατρέξουμε στον βασικό τους κεντρικό κοσμολογικό μύθο, τον Μύθο της Δημιουργίας , της κακής (ή εσφαλμένης} Δημιουργίας .« Κάτι πήγε λάθος –λεει ο υπαρξιστής και ειδικός στην Γνωση - Hans Jonas΄- και είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία–κάτι συνέβη, το οποίο οδήγησε σε μια διάσπαση. Μπορούμε να μιλάμε για τραγωδία. Μπορούμε να μιλάμε για Πόνο. Μπορούμε να μιλάμε για μια Σοφία που έκανε λάθος και έχασε τον δρόμο της, η οποία προσπαθεί να επιστρέψει στον Πατέρα αλλά δεν βρίσκει τον δρόμο για την πηγή της.» Ορισμένοι Γνωστικοί χαρακτήριζαν τον πλανήτη μας «έκτρωμα της ύλης» φτιαγμένο από πόνο και οδύνη, ενώ ανάλογα οι*Περσικης προελευσης } Μανιχαιστες πίστευαν ότι ο κόσμος δημιουργήθηκε από τα αποσυντιθεμενα σώματα των δαιμόνων. Ο Μαρκιων πίστευε ότι είμαστε πλασμένοι κατ ΄εικόνα του μοχθηρού δημιουργού και οτι αυτή «η σάρκα η παραγεμισμένη με περιττώματα »είναι τόσο αποκρουστική που η αναπαραγωγή δεν μπορεί να δικαιολογηθεί με τίποτε.Ο γνωστικισμός δίδασκε ότι ο κόσμο μας κυβερνιόταν από έναν κατώτερο θεό/Δημιουργό. Τα ανθρώπινα σώματα, αν και περιέχουν το κακό στην ύλη τους, περιείχαν επίσης και έναν θείο σπινθήρα ή πνεύμα που προερχόταν από την Πηγή, ή το Τίποτα, τη θεϊκή πηγή εκπόρευσης όλων των πραγμάτων.Η Γνώση είναι εκείνη που σύμφωνα με τις αντιλήψεις των γνωστικών βοηθά τον θείο σπινθήρα να επιστρέψει στην πηγή από την οποία προήλθε.
- Σύμφωνα με τους μύθους που αφηγούνταν οι γνωστικοί, ο αληθινός και αγαθός Θεός δεν δημιούργησε, αυτόν τον κόσμο. Στο απώτατο παρελθόν ο αληθινός Θεός απέκτησε διαδοχικές εκπορεύσεις του, θεϊκούς απογόνους (οι οποίοι αποκαλούνταν «Αιώνες»),:ένας «αιών» ή άγγελος ονόματι Σοφία επιδίωξε να μιμηθεί την αυτάρκη δημιουργικότητα του Ύψιστου Θεού΄ το λάθος της όμως αυτό της κόστισε την πτώση της από τους διάφανους, φωτεινούς και αμόλυντους ουρανούς. Με αγωνία και απόγνωση γέννησε ένα άμορφο έκτρωμα που απέβη ο Δημιουργός ή κατώτερος θεός, εκείνος δηλαδή που δημιούργησε το Σύμπαν τον κόσμο της ύλης και των ανθρώπινων όντων. Όλα αυτά τα κατασκεύασε αγνοώντας εντελώς τον Ύψιστο Θεό και την μητέρα του Σοφία ΄πίστευε ότι ήταν ο μοναδικός Θεός. Ετσι ο κόσμος μας συνελήφθη μέσα στην άγνοια και τον παραλογισμό. Το ίδιο και εμείς, αφού ο θεός κατ εικόνα του οποίου πλαστήκαμε είναι Δημιουργός. Οποιαδήπε σπίθα καλού η πνευματικού υπάρχει στη Φύση εμφυσήθηκε από τη Σοφία, που σαν ουράνια πια εξόριστη προσπαθούσε να επανορθώσει το αρχικό της σφάλμα .
- Γιατί πως«μπορούσε να ονομαστεί άνθρωπος το αξιοθρήνητο κατασκεύασμα που βάλθηκε να ζει μέσα στα χέρια τους, εκείνο το γυμνό πλάσμα που είχε ανθρωποειδή μορφή αλλά ήταν ανίκανο να σταθεί πάνω στα ατροφικά πόδια του και κείτονταν στο χώμα στριφογυρίζοντας σαν σκουλήκι; Με μια κρούστα πηλό πασαλειμμένη ακόμα στο στόμα του ,με τα σχηματισμένα αλλά ανίκανα να το στηρίξουνε μέλη του, με τα σπαρακτικά κλαψουρίσματα του, δεν θα πρέπει να είχε παρά μια πολύ μακρινή σχέση με τη φωτεινή και θεϊκή εικόνα που το προκάλεσε .Όταν όμως ο αληθινός Θεός είδε εκείνο το λάθος, εκείνη τη φρίκη που σέρνονταν απάνω στη γη, απειλώντας να την κατακυριέψει, ένοιωσε οίκτο για την αδεξιότητα των αγγέλων και φύσηξε μέσα στο σκουλήκι που κλαψούριζε τη σπίθα της ζωής που του δωσε τη δυνατότητα να σταθεί στα πόδια του και να μιλήσει. Ετσι γεννήθηκε ο Homo Bipedus και Loquens ,ο δίπους και ομιλών άνθρωπος.Ετσι εξηγείται η διπλή φύση μας. Είμαστε κάπως σαν επιδιορθωμένο σκουλήκι, που το επιδιόρθωσε η επιείκεια του αληθινού Θεού και το προίκισε με ένα φωτεινό κλάσμα της Υπέρτατης ΔύναμηςΕτσι για τους Γνωστικές αιρέσεις –μας λέει ο Ζακ Λακαριερ- «είμαστε προλετάριοι ενός δήμιου δημιουργού, εξόριστοι κατακάθια ενός χαμένου ουρανού, ξένοι πάνω στην ίδια μας τη γη» .Οι γνωστικοί, ερμήνευαν τη δημιουργία του κόσμου ως το έργον ενός ριζικά κακού« δημιουργού»:η ύλη ,οι πλανήτες, τα άστρα, η ζωή, η σεξουαλική αναπαραγωγή, οι νόμοι του κράτους ,τα πάντα υπόκεινται στη δαιμονική εξουσία του συστήματος από το οποίο δεν υπάρχει καμία δυνατότητα διαφυγής.:ο Θεός είναι διασπασμένος δυιστικά, και ο καλός Θεός είναι εντελώς «άγνωστος » και ανήμπορος μέσα στον κόσμο, το έργον του κακού θεού
- «.Ετσι «γενέθλια γη» των γνωστικών δεν ήταν η γη αλλά ο χαμένος ουρανός που διατηρούσαν την ανάμνηση του. Οι Γνωστικοι θεωρουσαν τον εαυτό τους αυτόχθονα ενός άλλου κόσμου.Τα λόγια που μεταχειρίζονταν για να περιγράψουν τον επίγειο κόσμο μας συνοψίζονται σε εκφράσεις όπως «ερμητικα κλεισμένο φρούριο, φυλακή ,οχετός, λασπότοπος, έρημος.»και για το ανθρώπινο σώμα:«χυδαίο ύφασμα, αλυσίδα ,παρείσακτος, πνιγηρή θάλασσα».Οι Γνωστικοί σύμφωνα με τον Λακαριερ -είχαν το συναίσθημα«ότι έπεσαν, κάτοικοι ενός μακρινού πλανήτη στη γη μας, ότι έκαναν λάθος στον γαλαξία, καθώς και την επιθυμία να ξαναδούνε την αληθινή κοσμική πατρίδα τους, τον φωτεινό ΄Υπέρκοσμο που έλαμπε πάνω από το βαρύ παραπέτασμα της νύχτας.»Για τους γνωστικούς« όλοι οι άνθρωποι βρίσκονταν στην ίδια κατάσταση, ολόκληρη η ανθρωπότητα ήταν μπλεγμένη στην κοσμική εξορία που μας απόθεσε όλους πάνω στη λάσπη της γης».
- Βέβαια –λέει ο Ηανς Γιονας/ μπορεί να υπήρχαν μεταξύ των Γνωστικών εκείνοι που έβλεπαν τα πράγματα με περισσότερο αρμονικό και λιγότερο τραγικό τρόπο.«Οι Βαλεντινιανοί δηλαδή των χριστιανών Γνωστικών που ακολουθούσαν την παράδοση της διδασκαλίας του Ιδιοφυούς Αιγυπτίου Γνωστικού Βαλεντίνου«ήταν περισσότερο οξυδερκείς και εκλεπτυσμένοι. Η πολικότητα που βίωναν τώρα, αυτή που μας παρουσιάζει ο υπάρχων κόσμος είναι τα αποτέλεσμα της Αυτό-αποξένωσης του θεού. Τμήματα της θεότητας αποξενώθηκαν από την πηγή τους και έπρεπε να επανενωθουν με αυτήν»Σε αυτήν την πιο εκλεπτυσμένη εκδοχή οι Γνωστικοί αναφέρουν τον κόσμο ως ξένο, επειδή διακόπτει την κοινωνία τους με τον Θεό με τον οποιο εχουν ουσιαστική συγγένεια » «Υποστηρίζω »–λέει η Εlaine Pagels, συγγραφέας του βιβλίου The Gnostic Gospels -ότι η σκέψη των Βαλεντινιανων σε σχέση με τον Δημιουργό αναφέρεται σ¨ αυτόν όχι ως μια κακή οντότητα αλλά ως ελαττωματικό ον που δεν κατανοεί πλήρως όλη τη δημιουργία με την οποία ασχολείται κατά κάποια έννοια ο Δημιουργός αποτελεί τμήμα του νου του θεού. Οι Βαλεντινιανοί λένε ότι ο δημιουργός είναι μια εικόνα του θεού. Και πιστεύω ότι αναφέρονται στις δικές μας εικόνες για τον Θεό. Όταν λέμε «Θεός» χρησιμοποιούμε εικόνες και [οι Γνωστικοι} προσπαθούν να τονίσουν –ορισμένοι με ειρωνεία, άλλοι με παρωδία –ότι οι εικόνες μας για τον θεό είναι πολύ περιορισμένες. Ετσι λένε ότι οι εικόνες ας γι τον θεό-ότι είναι ο Πατέρας ή ότι είναι ο δημιουργός-είναι... εικόνες. Δεν ένα λανθασμένες, είναι ανεπαρκείς. Άλλοι περισσότερο ριζοσπάστες Γνωστικοί θα έλεγαν ότι είναι εντελώς λανθασμένες »
9 Şubat 2015 Pazartesi
ο Λεβιαθαν του Χομπς
Απο την Βικιπαίδεια την ελευθερη εγκυκλοπαίδεια
Λεβιάθαν
Το 1651 έγραψε τον Λεβιάθαν, (Leviathan or the Matter, Form and Power of a Comonwealth Ecclesiastical and Civil)2, που αποτελεί και το σπουδαιότερο έργο του. Ο άνθρωπος δεν έχει αγαθή φύση, υποστηρίζει ο φιλόσοφος, αλλά είναι εκ φύσεως εγωιστήςκαι ηδονιστής. Το γεγονός ότι τα ανθρώπινα κίνητρα οδηγούνται, σύμφωνα με τη φύση τους, από προσωπικό συμφέρον, θα μπορούσε να είχε καταστροφικές συνέπειες. Ανεξέλεγκτοι, οι άνθρωποι, και καθοδηγούμενοι από την εσωτερική δυναμική τους, το πιθανότερο είναι πως θα αλληλοκαταστραφούν. Για να διατηρηθεί η κοινωνική ειρήνη, ο Χομπς δημιουργεί ένα τέχνασμα, τον Λεβιάθαν, το Κράτος3, είτε με τη μορφή της απόλυτης μοναρχίας, είτε με τη μορφή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Το σημαντικό στοιχείο είναι ότι αυτό το Κράτος έχει το μονοπώλιο της βίας και της απόλυτης εξουσίας4. Ως ανταπόδοση προς τον άνθρωπο, το Κράτος ασκεί αυτή την απόλυτη εξουσία με μοναδικό σκοπό τη διατήρηση της κοινωνικής ειρήνης:
«Ιδού, λοιπόν, η γένεση εκείνου του μεγάλου Λεβιάθαν, ή μάλλον (για να μιλήσουμε με μεγαλύτερο σεβασμό) εκείνου του θνητού θεού, στον οποίο οφείλουμε, ύστερα από τον αθάνατο θεό, την ειρήνη και την διαφέντεψή μας»5.
Ο Λεβιαθάν, λοιπόν, αναλαμβάνει την προστασία των πολιτών απο εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες, μέσω του στρατού και της αστυνομίας. Άλλο σημαντικό καθήκον είναι επίσης η προστασία των πολιτών απο τον ίδιο τον Λεβιάθαν. Απο αυτήν την ιδέα πηγάζει το Σύνταγμα, ως αυτοπεριορισμός της εξουσίας.
Ο Χόμπς με την θεωρία αυτή λοιπόν αρνείται το δικαίωμα επανάστασης εναντίον του κοινωνικού συμβολαίου (μια έννοια που θα ονομαστεί έτσι αργότερα απο τον Λοκ). Όταν όμως ο Λεβιαθάν δεν φροντίζει πια για την ειρήνη και άμυνα των πολιτών, τότε το συμβόλαιο ακυρώνεται και το κράτος μπορεί να διαλυθεί. Οι άνθρωποι γυρίζουν στον φυσικό νόμο, έως ότου γίνει ενα νέο συμβόλαιο.
[Η ηθική φιλοσοφία του Τόμας ΧομπςΗ ηθική φιλοσοφία του Hobbes (εγωιστικό σύστημα ή «selfish system»6, όπως επεκράτησε να λέγεται αργότερα) χαρακτηρίζεται από έναν ηθικό νατουραλισμό7, που ξεκινά από την κεντρική παραδοχή ότι η ανθρώπινη φύση καθορίζεται ουσιαστικά από εγωιστικά κίνητρα. O άγγλος φιλόσοφος υποστηρίζει ότι το κύριο καθοριστικό γνώρισμα της ανθρώπινης φύσης είναι ο εγωισμός ή η ορμή της αυτοσυντήρησης, που αποτελεί μία απλή και αυτόνομη αρχή για την εξήγηση όλων των βουλητικών εκδηλώσεων. «Η υλιστική μεταφυσική και η αισθησιοκρατική ψυχολογία δίδασκαν ότι αυτή η ορμή της αυτοσυντήρησης είναι προσανατολισμένη στη διατήρηση και την προαγωγή της ατομική ύπαρξης. Όλα τα άλλα μέσα αποτελούν απλώς μέσα για την επίτευξη του ανώτατου υλικού σκοπού.
Σύμφωνα με αυτή την αρχή, για τον άνθρωπο ως φυσικό ον δεν υπάρχει άλλος γνώμονας για την εκτίμηση των πραγμάτων παρά μόνον η ωφέλεια ή η ζημιά που προκύπτει από αυτά»8. Συνεπής υποστηρικτής αυτής της διδασκαλίας, που για πολλούς επαναλαμβάνει με νέους τεχνικούς όρους τη φιλοσοφία του Επίκουρου, ο Χομπς θεωρεί πως το μοναδικό δυνατό περιεχόμενο της ανθρώπινης βούλησης είναι η ωφέλεια ή η βλάβη του ατόμου. Επομένως, το κριτήριο της ηθικής πράξης εξετάζεται καθαρά μέσα από ένα ωφελιμιστικό και ψυχολογικό πρίσμα, και τελικά αυτό το ηθικό κριτήριο δεν ανταποκρίνεται μόνο σε κάτι γενικά παραδεκτό, αλλά και στην ανάγκη να θεμελιωθεί η ηθική σε καθαρά εμπειρικές-ψυχολογικές και όχι σε μεταφυσικές βάσεις9.
Ο Χομπς θέτει τα κριτήρια της ηθικής αξιολόγησης μέσα στον άνθρωπο, και ταυτόχρονα με βάση τις ανάγκες του ανθρώπου ως κοινωνικού όντος. Η εγκόσμια ευδαιμονία δεν έγκειται στην ηρεμία ενός ικανοποιημένου πνεύματος, γιατί δεν υφίσταται κανένας απώτατος μεταφυσικός σκοπός (finis ultimus) ή ύψιστο αγαθό (summum bonum):
«Η ευδαιμονία είναι η διαρκής πορεία της επιθυμίας από το ένα αντικείμενο στο άλλο, όπου η απόκτηση του πρώτου δεν είναι παρά ο δρόμος για το επόμενο. Αυτό οφείλεται στο ότι σκοπός της ανθρώπινης επιθυμίας δεν είναι μια μοναδική και στιγμιαία απόλαυση, είναι αντίθετα η εξασφάλιση της ικανοποίησης και των μελλοντικών επιθυμιών διαπαντός. Συνεπώς, οι θεληματικές πράξεις και οι διαθέσεις όλων των ανθρώπων τείνουν όχι μόνο στην κατάκτηση, αλλά και στην εξασφάλιση μιας ευτυχισμένης ζωής»10.
Οι διαφορές πηγάζουν αποκλειστικά από την ποικιλία των παθών των ανθρώπων, αλλά και από τη διαφορετική γνώση και γνώμη του καθενός. Η ευδαιμονία που περιγράφει ο Χομπς δεν είναι απόλαυση της ηδονής, αλλά απόκτηση δύναμης, ασίγαστη επιθυμία για ισχύ που εξασφαλίζει τη δυνατότητα ικανοποίησης κάθε επιθυμίας και σταματά μόνο με τον θάνατο11.
Κάθε άνθρωπος, σύμφωνα με τον άγγλο φιλόσοφο, δεν έχει άλλη επιλογή από το να συσσωρεύει δύναμη για να διασφαλίζει την αυτοσυντήρησή του, εξαιτίας του φόβου ότι, αν δεν το κάνει ο ίδιος, θα το κάνει κάποιος άλλος, και έτσι θα βρεθεί στο έλεος του άλλου. Η φύση, βέβαια, έχει κάνει τους ανθρώπους ίσους ως προς τις ικανότητες του σώματος και του νου, διότι και ο πιο αδύναμος έχει τη δύναμη να σκοτώσει τον δυνατότερο, είτε με δόλο είτε συνασπιζόμενος με άλλους.
«Πράγματι η σωφροσύνη δεν είναι παρά εμπειρία που σε ίσο χρόνο κατανέμεται εξίσου σε όσους ανθρώπους ασχολήθηκαν εξίσου με τα ίδια πράγματα. Εκείνο που ίσως κάνει μια τέτοια ισότητα να φαίνεται απίστευτη, δεν είναι παρά η έπαρση κάποιων για τη σοφία τους»12. Αυτή η ισότητα ικανοτήτων γεννά και ίσες ελπίδες για την επίτευξη των σκοπών των ανθρώπων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αν δύο άνθρωποι «επιθυμούν το ίδιο πράγμα, χωρίς εντούτοις να μπορούν αμφότεροι να το αποκτήσουν, γίνονται εχθροί. Και στην πορεία προς το σκοπό τους (που είναι κυρίως η αυτοσυντήρηση, αλλά και ορισμένες φορές η ευχαρίστησή τους μόνο) προσπαθούν να καταστρέψουν ή να υποτάξουν ο ένας τον άλλο»13.
Οι πρωταρχικές αιτίες διαμάχης που προέρχονται από τη φύση του ανθρώπου είναι τρεις: ο ανταγωνισμός, η δυσπιστία και η δόξα. Η φύση διαιρεί τους ανθρώπους και τους προτρέπει να αλληλοσυγκρούονται και να αλληλοεξοντώνονται. Στην ουσία, ο αχαλίνωτος στη φυσική κατάσταση εγωισμός πρέπει να πειθαρχηθεί από μία ανώτερη ρυθμιστική αρχή, έτσι ώστε να συμπέσει η ατομική ωφέλεια με την ωφέλεια του συνόλου14.
Αυτή η ανώτερη ρυθμιστική αρχή πηγάζει από τη φύση. Ο νόμος της φύσης (lex naturalis) είναι μια εντολή ή ένας γενικός κανόνας, που έχει ανακαλυφθεί μέσω του λόγου και δεν επιτρέπει στον άνθρωπο να προχωρήσει σε μία πράξη που θα είναι καταστροφική για τη ζωή ή που θα τον στερήσει από τα μέσα συντήρησής της. Η επιστήμη των νόμων της φύσης είναι, σύμφωνα με τον άγγλο φιλόσοφο, η μοναδική αληθινή ηθική φιλοσοφία, είναι η επιστήμη για την αμοιβαία συναναστροφή και την κοινωνία του ανθρώπινου είδους.
«Τα πάθη που ωθούν τους ανθρώπους προς την ειρήνη είναι ο φόβος του θανάτου, η επιθυμία των πραγμάτων που απαιτούνται για μια άνετη διαβίωση και η ελπίδα ότι αυτά θ’ αποκτηθούν με την εργατικότητα. Ο ορθός λόγος προβάλλει τους κατάλληλους όρους για ειρήνη, έτσι ώστε οι άνθρωποι να οδηγηθούν σε συμφωνία. Αυτοί οι όροι αποκαλούνται, αλλιώτικα, Νόμοι της Φύσης…»15.
Το φυσικό δικαίωμα που προκύπτει, σύμφωνα με τον Χομπς, από τον ορθό λόγο είναι η ελευθερία που διαθέτει κάθε άνθρωπος να χρησιμοποιήσει την ισχύ του κατά βούληση για να συντηρήσει τη ζωή του και κατ’ ακολουθία η ελευθερία να κάνει οτιδήποτε που κατά τη λογική του κρίση θα θεωρήσει κατάλληλο μέσο για αυτόν τον σκοπό.
Βέβαια, «το άλυτο για κάθε ωφελιμιστική ηθική πρόβλημα είναι πώς να συμβιβάσει τη φιλαυτία με την αλληλεγγύη και την αμοιβαιότητα, τον εγωισμό με την αυτοθυσία που είναι αναπόσπαστη από την έννοια της αρετής»16. Απαντώντας στο συγκεκριμένο πρόβλημα, ο Χομπς ξεκινά με τον νόμο της φύσης, που ορίζει ότι οι άνθρωποι οφείλουν να τηρούν τις συμβάσεις τους. Αυτός ο νόμος της φύσης αποτελεί το θεμέλιο και την απαρχή της δικαιοσύνης. Όταν έχει συναφθεί μία σύμβαση, η παραβίασή της είναι άδικη, και ως εκ τούτου η μη τήρηση μιας σύμβασης αποτελεί τον ορισμό της αδικίας. Οτιδήποτε δεν είναι άδικο, είναι δίκαιο. Για να αποκτήσουν νόημα τα ονόματα δίκαιο και άδικο πρέπει τελικά να υπάρξει το καταφύγιο μιας εξαναγκαστικής εξουσίας, που επιβάλλει σε όλους εξίσου την τήρηση των συμβάσεων, απειλώντας τους με τιμωρία μεγαλύτερη του οφέλους που προσδοκούν να αποκομίσουν από την αθέτησή τους17. Η φύση της δικαιοσύνης έγκειται στην τήρηση έγκυρων συμβάσεων, η οποία δεν αρχίζει παρά με τη σύσταση πολιτικής εξουσίας. Το homo homini lupus, που διατυπώνει ο Χομπς, αναθέτει τελικά στην πολιτεία, ως έκφραση του ορθού λόγου, την εξουσία και τη δύναμη να το περιορίσει18.
Εργογραφία
Το 1651 έγραψε τον Λεβιάθαν, (Leviathan or the Matter, Form and Power of a Comonwealth Ecclesiastical and Civil)2, που αποτελεί και το σπουδαιότερο έργο του. Ο άνθρωπος δεν έχει αγαθή φύση, υποστηρίζει ο φιλόσοφος, αλλά είναι εκ φύσεως εγωιστήςκαι ηδονιστής. Το γεγονός ότι τα ανθρώπινα κίνητρα οδηγούνται, σύμφωνα με τη φύση τους, από προσωπικό συμφέρον, θα μπορούσε να είχε καταστροφικές συνέπειες. Ανεξέλεγκτοι, οι άνθρωποι, και καθοδηγούμενοι από την εσωτερική δυναμική τους, το πιθανότερο είναι πως θα αλληλοκαταστραφούν. Για να διατηρηθεί η κοινωνική ειρήνη, ο Χομπς δημιουργεί ένα τέχνασμα, τον Λεβιάθαν, το Κράτος3, είτε με τη μορφή της απόλυτης μοναρχίας, είτε με τη μορφή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Το σημαντικό στοιχείο είναι ότι αυτό το Κράτος έχει το μονοπώλιο της βίας και της απόλυτης εξουσίας4. Ως ανταπόδοση προς τον άνθρωπο, το Κράτος ασκεί αυτή την απόλυτη εξουσία με μοναδικό σκοπό τη διατήρηση της κοινωνικής ειρήνης:
«Ιδού, λοιπόν, η γένεση εκείνου του μεγάλου Λεβιάθαν, ή μάλλον (για να μιλήσουμε με μεγαλύτερο σεβασμό) εκείνου του θνητού θεού, στον οποίο οφείλουμε, ύστερα από τον αθάνατο θεό, την ειρήνη και την διαφέντεψή μας»5.
Ο Λεβιαθάν, λοιπόν, αναλαμβάνει την προστασία των πολιτών απο εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες, μέσω του στρατού και της αστυνομίας. Άλλο σημαντικό καθήκον είναι επίσης η προστασία των πολιτών απο τον ίδιο τον Λεβιάθαν. Απο αυτήν την ιδέα πηγάζει το Σύνταγμα, ως αυτοπεριορισμός της εξουσίας.
Ο Χόμπς με την θεωρία αυτή λοιπόν αρνείται το δικαίωμα επανάστασης εναντίον του κοινωνικού συμβολαίου (μια έννοια που θα ονομαστεί έτσι αργότερα απο τον Λοκ). Όταν όμως ο Λεβιαθάν δεν φροντίζει πια για την ειρήνη και άμυνα των πολιτών, τότε το συμβόλαιο ακυρώνεται και το κράτος μπορεί να διαλυθεί. Οι άνθρωποι γυρίζουν στον φυσικό νόμο, έως ότου γίνει ενα νέο συμβόλαιο.
[Η ηθική φιλοσοφία του Τόμας ΧομπςΗ ηθική φιλοσοφία του Hobbes (εγωιστικό σύστημα ή «selfish system»6, όπως επεκράτησε να λέγεται αργότερα) χαρακτηρίζεται από έναν ηθικό νατουραλισμό7, που ξεκινά από την κεντρική παραδοχή ότι η ανθρώπινη φύση καθορίζεται ουσιαστικά από εγωιστικά κίνητρα. O άγγλος φιλόσοφος υποστηρίζει ότι το κύριο καθοριστικό γνώρισμα της ανθρώπινης φύσης είναι ο εγωισμός ή η ορμή της αυτοσυντήρησης, που αποτελεί μία απλή και αυτόνομη αρχή για την εξήγηση όλων των βουλητικών εκδηλώσεων. «Η υλιστική μεταφυσική και η αισθησιοκρατική ψυχολογία δίδασκαν ότι αυτή η ορμή της αυτοσυντήρησης είναι προσανατολισμένη στη διατήρηση και την προαγωγή της ατομική ύπαρξης. Όλα τα άλλα μέσα αποτελούν απλώς μέσα για την επίτευξη του ανώτατου υλικού σκοπού.
Σύμφωνα με αυτή την αρχή, για τον άνθρωπο ως φυσικό ον δεν υπάρχει άλλος γνώμονας για την εκτίμηση των πραγμάτων παρά μόνον η ωφέλεια ή η ζημιά που προκύπτει από αυτά»8. Συνεπής υποστηρικτής αυτής της διδασκαλίας, που για πολλούς επαναλαμβάνει με νέους τεχνικούς όρους τη φιλοσοφία του Επίκουρου, ο Χομπς θεωρεί πως το μοναδικό δυνατό περιεχόμενο της ανθρώπινης βούλησης είναι η ωφέλεια ή η βλάβη του ατόμου. Επομένως, το κριτήριο της ηθικής πράξης εξετάζεται καθαρά μέσα από ένα ωφελιμιστικό και ψυχολογικό πρίσμα, και τελικά αυτό το ηθικό κριτήριο δεν ανταποκρίνεται μόνο σε κάτι γενικά παραδεκτό, αλλά και στην ανάγκη να θεμελιωθεί η ηθική σε καθαρά εμπειρικές-ψυχολογικές και όχι σε μεταφυσικές βάσεις9.
Ο Χομπς θέτει τα κριτήρια της ηθικής αξιολόγησης μέσα στον άνθρωπο, και ταυτόχρονα με βάση τις ανάγκες του ανθρώπου ως κοινωνικού όντος. Η εγκόσμια ευδαιμονία δεν έγκειται στην ηρεμία ενός ικανοποιημένου πνεύματος, γιατί δεν υφίσταται κανένας απώτατος μεταφυσικός σκοπός (finis ultimus) ή ύψιστο αγαθό (summum bonum):
«Η ευδαιμονία είναι η διαρκής πορεία της επιθυμίας από το ένα αντικείμενο στο άλλο, όπου η απόκτηση του πρώτου δεν είναι παρά ο δρόμος για το επόμενο. Αυτό οφείλεται στο ότι σκοπός της ανθρώπινης επιθυμίας δεν είναι μια μοναδική και στιγμιαία απόλαυση, είναι αντίθετα η εξασφάλιση της ικανοποίησης και των μελλοντικών επιθυμιών διαπαντός. Συνεπώς, οι θεληματικές πράξεις και οι διαθέσεις όλων των ανθρώπων τείνουν όχι μόνο στην κατάκτηση, αλλά και στην εξασφάλιση μιας ευτυχισμένης ζωής»10.
Οι διαφορές πηγάζουν αποκλειστικά από την ποικιλία των παθών των ανθρώπων, αλλά και από τη διαφορετική γνώση και γνώμη του καθενός. Η ευδαιμονία που περιγράφει ο Χομπς δεν είναι απόλαυση της ηδονής, αλλά απόκτηση δύναμης, ασίγαστη επιθυμία για ισχύ που εξασφαλίζει τη δυνατότητα ικανοποίησης κάθε επιθυμίας και σταματά μόνο με τον θάνατο11.
Κάθε άνθρωπος, σύμφωνα με τον άγγλο φιλόσοφο, δεν έχει άλλη επιλογή από το να συσσωρεύει δύναμη για να διασφαλίζει την αυτοσυντήρησή του, εξαιτίας του φόβου ότι, αν δεν το κάνει ο ίδιος, θα το κάνει κάποιος άλλος, και έτσι θα βρεθεί στο έλεος του άλλου. Η φύση, βέβαια, έχει κάνει τους ανθρώπους ίσους ως προς τις ικανότητες του σώματος και του νου, διότι και ο πιο αδύναμος έχει τη δύναμη να σκοτώσει τον δυνατότερο, είτε με δόλο είτε συνασπιζόμενος με άλλους.
«Πράγματι η σωφροσύνη δεν είναι παρά εμπειρία που σε ίσο χρόνο κατανέμεται εξίσου σε όσους ανθρώπους ασχολήθηκαν εξίσου με τα ίδια πράγματα. Εκείνο που ίσως κάνει μια τέτοια ισότητα να φαίνεται απίστευτη, δεν είναι παρά η έπαρση κάποιων για τη σοφία τους»12. Αυτή η ισότητα ικανοτήτων γεννά και ίσες ελπίδες για την επίτευξη των σκοπών των ανθρώπων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αν δύο άνθρωποι «επιθυμούν το ίδιο πράγμα, χωρίς εντούτοις να μπορούν αμφότεροι να το αποκτήσουν, γίνονται εχθροί. Και στην πορεία προς το σκοπό τους (που είναι κυρίως η αυτοσυντήρηση, αλλά και ορισμένες φορές η ευχαρίστησή τους μόνο) προσπαθούν να καταστρέψουν ή να υποτάξουν ο ένας τον άλλο»13.
Οι πρωταρχικές αιτίες διαμάχης που προέρχονται από τη φύση του ανθρώπου είναι τρεις: ο ανταγωνισμός, η δυσπιστία και η δόξα. Η φύση διαιρεί τους ανθρώπους και τους προτρέπει να αλληλοσυγκρούονται και να αλληλοεξοντώνονται. Στην ουσία, ο αχαλίνωτος στη φυσική κατάσταση εγωισμός πρέπει να πειθαρχηθεί από μία ανώτερη ρυθμιστική αρχή, έτσι ώστε να συμπέσει η ατομική ωφέλεια με την ωφέλεια του συνόλου14.
Αυτή η ανώτερη ρυθμιστική αρχή πηγάζει από τη φύση. Ο νόμος της φύσης (lex naturalis) είναι μια εντολή ή ένας γενικός κανόνας, που έχει ανακαλυφθεί μέσω του λόγου και δεν επιτρέπει στον άνθρωπο να προχωρήσει σε μία πράξη που θα είναι καταστροφική για τη ζωή ή που θα τον στερήσει από τα μέσα συντήρησής της. Η επιστήμη των νόμων της φύσης είναι, σύμφωνα με τον άγγλο φιλόσοφο, η μοναδική αληθινή ηθική φιλοσοφία, είναι η επιστήμη για την αμοιβαία συναναστροφή και την κοινωνία του ανθρώπινου είδους.
«Τα πάθη που ωθούν τους ανθρώπους προς την ειρήνη είναι ο φόβος του θανάτου, η επιθυμία των πραγμάτων που απαιτούνται για μια άνετη διαβίωση και η ελπίδα ότι αυτά θ’ αποκτηθούν με την εργατικότητα. Ο ορθός λόγος προβάλλει τους κατάλληλους όρους για ειρήνη, έτσι ώστε οι άνθρωποι να οδηγηθούν σε συμφωνία. Αυτοί οι όροι αποκαλούνται, αλλιώτικα, Νόμοι της Φύσης…»15.
Το φυσικό δικαίωμα που προκύπτει, σύμφωνα με τον Χομπς, από τον ορθό λόγο είναι η ελευθερία που διαθέτει κάθε άνθρωπος να χρησιμοποιήσει την ισχύ του κατά βούληση για να συντηρήσει τη ζωή του και κατ’ ακολουθία η ελευθερία να κάνει οτιδήποτε που κατά τη λογική του κρίση θα θεωρήσει κατάλληλο μέσο για αυτόν τον σκοπό.
Βέβαια, «το άλυτο για κάθε ωφελιμιστική ηθική πρόβλημα είναι πώς να συμβιβάσει τη φιλαυτία με την αλληλεγγύη και την αμοιβαιότητα, τον εγωισμό με την αυτοθυσία που είναι αναπόσπαστη από την έννοια της αρετής»16. Απαντώντας στο συγκεκριμένο πρόβλημα, ο Χομπς ξεκινά με τον νόμο της φύσης, που ορίζει ότι οι άνθρωποι οφείλουν να τηρούν τις συμβάσεις τους. Αυτός ο νόμος της φύσης αποτελεί το θεμέλιο και την απαρχή της δικαιοσύνης. Όταν έχει συναφθεί μία σύμβαση, η παραβίασή της είναι άδικη, και ως εκ τούτου η μη τήρηση μιας σύμβασης αποτελεί τον ορισμό της αδικίας. Οτιδήποτε δεν είναι άδικο, είναι δίκαιο. Για να αποκτήσουν νόημα τα ονόματα δίκαιο και άδικο πρέπει τελικά να υπάρξει το καταφύγιο μιας εξαναγκαστικής εξουσίας, που επιβάλλει σε όλους εξίσου την τήρηση των συμβάσεων, απειλώντας τους με τιμωρία μεγαλύτερη του οφέλους που προσδοκούν να αποκομίσουν από την αθέτησή τους17. Η φύση της δικαιοσύνης έγκειται στην τήρηση έγκυρων συμβάσεων, η οποία δεν αρχίζει παρά με τη σύσταση πολιτικής εξουσίας. Το homo homini lupus, που διατυπώνει ο Χομπς, αναθέτει τελικά στην πολιτεία, ως έκφραση του ορθού λόγου, την εξουσία και τη δύναμη να το περιορίσει18.
Εργογραφία
----------------------1629. Μετάφραση του Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου του Θουκυδίδη
1642. De Cive (Λατινικά)
1650. Τα στοιχεία του νόμου, φυσικά και πολιτικά (The Elements of Law, Natural and Political), written in 1640 and comprising
Ανθρώπινη φύσις - ((Human Nature, or the Fundamental Elements of Policie)
De Corpore Politico
1651-8. Elementa philosophica
1651. De Cive (Αγγλική μετάφραση)
1655. De Corpore (Λατινικά)
1656. De Corpore (Αγγλική μετάφραση)
1658. De Homine (Λατινικά)
1651. Λεβιάθαν - (Leviathan, or the Matter, Forme, and Power of a Commonwealth, Ecclesiasticall and Civil). Online.
1656. Ερωτήματα περί της Ελευθερίας, της Αναγκαιότητας και της Τύχης - (Questions concerning Liberty, Necessity and Chance)
1668. Λατινική μετάφραση του Λεβιάθαν
1675. Αγγλική μετάφραση της Ιλιάδας και της Οδύσσειας του Ομήρου.
1681. Μετά θάνατον Μπέχεμοθ ή το Μακρύ Κοινοβούλιο - (Behemoth, or The Long Parliament) (γράφτηκε 1668, έμεινε αδημοσίευτο κατόπιν αιτήματος του βασιλέα).
1642. De Cive (Λατινικά)
1650. Τα στοιχεία του νόμου, φυσικά και πολιτικά (The Elements of Law, Natural and Political), written in 1640 and comprising
Ανθρώπινη φύσις - ((Human Nature, or the Fundamental Elements of Policie)
De Corpore Politico
1651-8. Elementa philosophica
1651. De Cive (Αγγλική μετάφραση)
1655. De Corpore (Λατινικά)
1656. De Corpore (Αγγλική μετάφραση)
1658. De Homine (Λατινικά)
1651. Λεβιάθαν - (Leviathan, or the Matter, Forme, and Power of a Commonwealth, Ecclesiasticall and Civil). Online.
1656. Ερωτήματα περί της Ελευθερίας, της Αναγκαιότητας και της Τύχης - (Questions concerning Liberty, Necessity and Chance)
1668. Λατινική μετάφραση του Λεβιάθαν
1675. Αγγλική μετάφραση της Ιλιάδας και της Οδύσσειας του Ομήρου.
1681. Μετά θάνατον Μπέχεμοθ ή το Μακρύ Κοινοβούλιο - (Behemoth, or The Long Parliament) (γράφτηκε 1668, έμεινε αδημοσίευτο κατόπιν αιτήματος του βασιλέα).
πέραν κάθε σωτηρίας .. ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ MHNYMAL
MHNYMAL
πέραν κάθε σωτηρίας
Ένα μεσαιωνικό ανέκδοτο εξηγεί πόσο είναι δύσκολο να λέει κανείς ψέματα σε άλλους δίχως να λέει ψέματα στον εαυτό του. Είναι μια ιστορία για ό,τι συνέβη μία νύκτα σε μια κωμόπολη που στο παρατηρητήριό της υπηρετούσε μέρα - νύκτα ένας φρουρός για να προειδοποιεί τον κόσμο όταν πλησίαζε ο εχθρός. Ο φρουρός ήταν ένας άνδρας που διασκέδαζε κάνοντας φάρσες, κι εκείνη την νύκτα σήμανε συναγερμό μόνο και μόνο για να τρομάξει τους ντόπιους. Η επιτυχία του ήταν απροσδόκητη: όλοι έσπευσαν στα τείχη και τελευταίος κατέφθασε κι ο ίδιος ο φρουρός. Η ιστορία αυτή φανερώνει την έκταση στην οποία η σύλληψη της πραγματικότητας στηρίζεται στον κοινό με τους συνανθρώπους μας κόσμο, και τι δύναμη χαρακτήρα χρειάζεται για να επιμείνεις σε κάτι, αλήθεια ή ψέμα, που δεν συμμερίζονται οι άλλοι. Μ' άλλα λόγια, όσο πιο επιτυχημένος είναι ένας ψεύτης, τόσο πιο πιθανόν είναι να πέσει θύμα των δικών του χαλκευμάτων. Εξάλλου, ο χωρατατζής που εξαπατά τον εαυτό του κι αποδεικνύεται πως βρίσκεται στην ίδια μοίρα με τα θύματά του φαίνεται απείρως ανώτερος σε αξιοπιστία από τον ωμό ψεύτη, ο οποίος επιτρέπει στον εαυτό του ν' απολαμβάνει την αταξία του από απόσταση. Μόνον η αυταπάτη είναι πιθανόν να δημιουργήσει μιαν επίφαση αληθολογίας, και σε μια διαμάχη γύρω από τα γεγονότα ο μόνος πειστικός παράγοντας που κάποιες φορές ενδέχεται να επικρατήσει έναντι της ηδονής, του φόβου και του κέρδους είναι η προσωπική εμφάνιση.
Μια ηθική προκατάληψη των ημερών είναι μάλλον σκληρή όσον αφορά το ωμό ψεύδος, ενώ η συχνά άκρως ανεπτυγμένη τέχνη της αυταπάτης συνήθως αντιμετωπίζεται με μεγάλη ανοχή και επιείκεια. Ένα από τα ελάχιστα λογοτεχνικά παραδείγματα που μπορεί να παρατεθεί σε αντίθεση με αυτήν την τρέχουσα αξιολόγηση, είναι η περίφημη σκηνή του μοναστηριού στην αρχή των Αδελφών Καραμαζώφ. Ο πατέρας, ένας αθεράπευτος ψεύτης, ρωτά τον Στάρετς: "Και τι πρέπει να κάνω για να κερδίσω τη σωτηρία;" Και ο Στάρετς απαντά: "Πάνω απ' όλα, ποτέ να μην λες ψέματα στον εαυτό σου!" Ο Ντοστογιέφσκι δεν προσθέτει καμία εξήγηση ούτε αναπτύσσει το θέμα. Επιχειρήματα που υποστηρίζουν την απόφανση ότι "είναι καλύτερο να ψεύδεσαι σε άλλους παρά να εξαπατάς τον εαυτό σου" θα πρέπει να υποδεικνύουν ότι ο ωμός ψεύτης εξακολουθεί να έχει επίγνωση της διάκρισης μεταξύ αλήθειας και ψεύδους, κι έτσι η αλήθεια που κρύβει από τους άλλους δεν έχει ακόμη εξοβελιστεί εντελώς από τον κόσμο· έχει βρει σαν τελευταίο καταφύγιο τον ίδιο. Η ζημιά που έχει προκληθεί στην πραγματικότητα δεν είναι ολοκληρωτική ή οριστική, και, αντιστοίχως, η ζημιά που έχει προκληθεί στον ίδιο τον ψεύτη δεν είναι επίσης ολοκληρωτική ή οριστική. Έχει πει ψέματα, αλλά δεν είναι ακόμη ψεύτης. Ο ίδιος και ο κόσμος που εξαπάτησε δεν είναι "πέραν κάθε σωτηρίας" - για να το πούμε στη γλώσσα του Στάρετς.
Hannah Arendt, Αλήθεια και Πολιτική
μτφ. Γ. Ν. Μερτίκας
εκδ. Στάσει Εκπίποντες (2012)
Pierre Andre Taguieff-Ο νέος εθνικο-λαικισμός Δημοκρατία,Δημαγωγία,Ευρωπαικοί νεολαικισμοί/ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ Die Bestimmung des Menschen
Pierre Andre Taguieff-Ο νέος εθνικο-λαικισμός
Pierre Andre Taguieff-Ο νέος εθνικο-λαικισμός
Δημοκρατία,Δημαγωγία,Ευρωπαικοί νεολαικισμοί
Ας πούμε εξαρχής ότι με τη λέξη ''λαικισμός'' υποδεικνύω τη μορφή που λαμβάνει η δημαγωγία στις συγκαιρινές κοινωνίες των οποίων η πολιτική κουλτούρα θεμελιώνεται στις αξίες και τις δημοκρατικές νόρμες που αντιμετωπίζονται ως απόλυτες.Πρόκειται για ειδική μορφή δημαγωγίας,που προϋποθέτει την αρχή της κυριαρχίας του λαού και τη νόρμα του συνασπισμού του σε ένα ενωμένο έθνος.Η δημαγωγία ακολουθεί τη δημοκρατία σαν τη σκιά της από την αρχαία Ελλάδα,όπου,σύμφωνα, με τον Πλάτωνα,η δημοκρατία δεν ήταν παρά ανεπανόρθωτα ασταθής καθεστωτικός τύπος,που ανοίγει την πόρτα στην τυραννία. Σήμερα,στην εποχή των ΜΜΕ,των δημοσκοπήσεων και της ενημέρωσης σε πραγματικό χρόνο μέσω Διαδικτύου,που συντελούν ώστε η δημοκρατία να εκτρέπεται σε δημοκρατία της γνώμης,η δημαγωγία δεν μπορεί πλέον να διακρίνεται από την διαφήμιση και την προπαγάνδα και,όταν αυτή είναι αποτελεσματική,επιχειρεί μαζικό προσηλυτισμό.Συνεπώς,με τη διφορούμενη λέξη 'λαικισμός'' υποδεικνύω συνολικά τις δημαγωγίες της δημοκρατικής εποχής.Για να πάμε όμως,μακρύτερα,θα πρέπει να αναγειώσουμε την πολιτική θεωρία στις παρατηρούμενες πολιτικές πραγματικότητες.Όταν λέγεται ότι κάποιοι ανησυχούν από την ''άνοδο του λαικισμού'' ή ''των λαικισμών'' στις ευρωπαικές κοινωνίες,που έχουν σαρωθεί από ένα κύμα δεξιοποίησης,ο στόχος είναι δύο διακριτά φαινόμενα των οποίων η διασταύρωση ή η συγχώνευση εκλαμβάνεται ως απειλή:από τη μια πλευρά η αύξηση της δημαγωγίας στο σοβαρό παιγνίδι που συνιστά ο πολιτικός ανταγωνισμός και,από την άλλη πλευρά,η ανάδυση νέων μορφών εθνικισμού συνδεδεμένων με τους φόβους που ξεσπούν λόγω της παγκοσμιοποίησης,της ευρωπαικής οικοδόμησης ή της μαζικής μετανάστευσης.Οι αιτίες αυτών των φόβων δεν ανάγονται σε φαντάσματα:αφορούν ταυτόχρονα το επίπεδο ζωής (ανεργία,πτώση μισθών,απειλή υποτίμησης των περιουσιών) και την ποιότητα ζωής (ασφάλεια,μη μολυσμένο περιβάλλον,πρόσβαση στα πολιτισμικά αγαθά) απειλούμενα από την αποβιομηχάνιση και τις απεγκαταστάσεις επιχειρήσεων,τις ελλείψεις του κράτους πρόνοιας,τη γήρανση των πληθυσμών και την αύξηση των μεταναστευτικών ροών που φαίνονται ανεξέλεγκτες και αναφομοίωτες.
Οι ανησυχίες αγγίζουν τόσο τις μεσαίες όσο και τις λαϊκές τάξεις και μεταφράζονται πολιτικά με κινητοποιήσεις για την παλινόρθωση των εθνικών κυριαρχιών,συχνά με μια θέληση υπεράσπισης ορισμένων ''πολιτισμικών'' χαρακτηριστικών της συλλογικής ταυτότητας που αποτελεί την άυλη κληρονομιά του έθνους.Έτσι,οι λεγόμενες λαικιστικές αντιδράσεις αναμειγνύουν,σε διάφορες δοσολογίες, εθνικοκυριαρχικά και ταυτοτικά μοτίβα,που είναι ευρέως διαδεδομένα σε όλο τον πολιτικό χώρο.Διαδίδουν ερμηνείες που προέρχονται από τη μυθική αφήγηση αναμειγνύοντάς τες με περιγραφές παρατηρούμενων γεγονότων που προκαλούν την ανησυχία.Εφαρμόζουν συστηματικά στα γεγονότα μια μανιχαιστική εμπνεύσεως αποκωδικοποίηση,η οποία συνιστά την καρδιά της λαικιστικής ρητορικής:την αντίθεση μεταξύ των ισχυρών (σαρκοβόρα και ένοχοι) και του λαού(αθώος και ενάρετος, αλλά και θύμα).
Αυτά τα 'λαικιστικά'' κινήματα,μακράν από το να αντιτίθενται στη φιλελεύθερη δημοκρατία,διατείνονται αντιθέτως ότι θέλουν να υπερασπισθούν τις αξίες της: ελευθερία γνώμης,ανεκτικότητα,κοσμικότητα (ή εκκοσμίκευση),ισότητα ανδρών/γυναικών,σεβασμός των μειονοτήτων και των δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων,κλπ.ενάντια στην απειλή που ενσαρκώνεται από μία μουσουλμανικής κουλτούρας μετανάστευση που κατηγορείται ότι θέλει να επιβάλλει τις προσίδιες αξίες και νόρμες της,διαμέσου ενός θεσμικού ή ημι-θεσμικού πολυπολιτισμού που τις απαλλάσσει κριτικής-στο όνομα ενός νόμιμα προστατευόμενου δικαιώματος στη διαφορά.Η απόρριψη του ''εξισλαμισμού'' δεν θεμελιώνεται πλέον στην ξενόφοβη ή ρατσιστική κοσμοαντίληψη που αναγνωρίζουμε σε όλα τα ακροδεξιά κινήματα του δεύτερου μισού του 20ου αι. Από τη μια θεμελιώνεται στην επιθυμία των πολιτών να υπερασπισθούν μια πολιτισμική ταυτότητα από την οποία εξαρτάται ο τρόπος ζωής στον οποίο είναι αφοσιωμένοι και,από την άλλη πλευρά,στην απόλυτη απόρριψη εισαγωγής στην Ευρώπη της σαρία και,a fortiori της τζιχάντ η οποία,όπως ξέρουμε,παίζει το ρόλο ενός ''έκτου θεμελίου του ισλάμ'' για τους ριζοσπάστες ισλαμιστές.
Η αποκήρυξη επομένως του ''εξισλαμισμού'' επιχειρείται στο πεδίο των αξιών και των νορμών,ως προς τις συλλογικές προτιμήσεις που καθίστανται αντικείμενο υπεράσπισης με επιχειρήματα ξένα στην ξενοφοβία και το ρατσισμό-απόρριψη της περιφρόνησης της γυναίκας,του σεξισμού,της ομοφοβίας,της δίωξης των θρησκευτικών μειονοτήτων,κλπ.Αυτή είναι η μεγάλη καινοτομία των νεολαικισμών των ευρωπαικών δεξιών:αποκηρύσσουν την πολιτική και πολιτισμική επιρροή του ισλάμ λόγω της απειλής που αυτή κάνει να βαραίνει στα μεταυλιστικά ανθρώπινα δικαιώματα και την κοσμικότητα.Από την άποψη αυτή,όπως υποστηρίζει ο πολιτολόγος Λωράν Μπουβέ (Laurent Bouvet),οι ηγέτες τους θα μπορούσαν να αναβαπτισθούν σε ''ελευθεριακούς ισλαμόφοβους'' που αγωνίζονται κατά των σεξιστών και των ''αντι-ομοφυλόφιλων όλων των θρησκειών''
Δημοκρατία,Δημαγωγία,Ευρωπαικοί νεολαικισμοί
Ας πούμε εξαρχής ότι με τη λέξη ''λαικισμός'' υποδεικνύω τη μορφή που λαμβάνει η δημαγωγία στις συγκαιρινές κοινωνίες των οποίων η πολιτική κουλτούρα θεμελιώνεται στις αξίες και τις δημοκρατικές νόρμες που αντιμετωπίζονται ως απόλυτες.Πρόκειται για ειδική μορφή δημαγωγίας,που προϋποθέτει την αρχή της κυριαρχίας του λαού και τη νόρμα του συνασπισμού του σε ένα ενωμένο έθνος.Η δημαγωγία ακολουθεί τη δημοκρατία σαν τη σκιά της από την αρχαία Ελλάδα,όπου,σύμφωνα, με τον Πλάτωνα,η δημοκρατία δεν ήταν παρά ανεπανόρθωτα ασταθής καθεστωτικός τύπος,που ανοίγει την πόρτα στην τυραννία. Σήμερα,στην εποχή των ΜΜΕ,των δημοσκοπήσεων και της ενημέρωσης σε πραγματικό χρόνο μέσω Διαδικτύου,που συντελούν ώστε η δημοκρατία να εκτρέπεται σε δημοκρατία της γνώμης,η δημαγωγία δεν μπορεί πλέον να διακρίνεται από την διαφήμιση και την προπαγάνδα και,όταν αυτή είναι αποτελεσματική,επιχειρεί μαζικό προσηλυτισμό.Συνεπώς,με τη διφορούμενη λέξη 'λαικισμός'' υποδεικνύω συνολικά τις δημαγωγίες της δημοκρατικής εποχής.Για να πάμε όμως,μακρύτερα,θα πρέπει να αναγειώσουμε την πολιτική θεωρία στις παρατηρούμενες πολιτικές πραγματικότητες.Όταν λέγεται ότι κάποιοι ανησυχούν από την ''άνοδο του λαικισμού'' ή ''των λαικισμών'' στις ευρωπαικές κοινωνίες,που έχουν σαρωθεί από ένα κύμα δεξιοποίησης,ο στόχος είναι δύο διακριτά φαινόμενα των οποίων η διασταύρωση ή η συγχώνευση εκλαμβάνεται ως απειλή:από τη μια πλευρά η αύξηση της δημαγωγίας στο σοβαρό παιγνίδι που συνιστά ο πολιτικός ανταγωνισμός και,από την άλλη πλευρά,η ανάδυση νέων μορφών εθνικισμού συνδεδεμένων με τους φόβους που ξεσπούν λόγω της παγκοσμιοποίησης,της ευρωπαικής οικοδόμησης ή της μαζικής μετανάστευσης.Οι αιτίες αυτών των φόβων δεν ανάγονται σε φαντάσματα:αφορούν ταυτόχρονα το επίπεδο ζωής (ανεργία,πτώση μισθών,απειλή υποτίμησης των περιουσιών) και την ποιότητα ζωής (ασφάλεια,μη μολυσμένο περιβάλλον,πρόσβαση στα πολιτισμικά αγαθά) απειλούμενα από την αποβιομηχάνιση και τις απεγκαταστάσεις επιχειρήσεων,τις ελλείψεις του κράτους πρόνοιας,τη γήρανση των πληθυσμών και την αύξηση των μεταναστευτικών ροών που φαίνονται ανεξέλεγκτες και αναφομοίωτες.
Οι ανησυχίες αγγίζουν τόσο τις μεσαίες όσο και τις λαϊκές τάξεις και μεταφράζονται πολιτικά με κινητοποιήσεις για την παλινόρθωση των εθνικών κυριαρχιών,συχνά με μια θέληση υπεράσπισης ορισμένων ''πολιτισμικών'' χαρακτηριστικών της συλλογικής ταυτότητας που αποτελεί την άυλη κληρονομιά του έθνους.Έτσι,οι λεγόμενες λαικιστικές αντιδράσεις αναμειγνύουν,σε διάφορες δοσολογίες, εθνικοκυριαρχικά και ταυτοτικά μοτίβα,που είναι ευρέως διαδεδομένα σε όλο τον πολιτικό χώρο.Διαδίδουν ερμηνείες που προέρχονται από τη μυθική αφήγηση αναμειγνύοντάς τες με περιγραφές παρατηρούμενων γεγονότων που προκαλούν την ανησυχία.Εφαρμόζουν συστηματικά στα γεγονότα μια μανιχαιστική εμπνεύσεως αποκωδικοποίηση,η οποία συνιστά την καρδιά της λαικιστικής ρητορικής:την αντίθεση μεταξύ των ισχυρών (σαρκοβόρα και ένοχοι) και του λαού(αθώος και ενάρετος, αλλά και θύμα).
Αυτά τα 'λαικιστικά'' κινήματα,μακράν από το να αντιτίθενται στη φιλελεύθερη δημοκρατία,διατείνονται αντιθέτως ότι θέλουν να υπερασπισθούν τις αξίες της: ελευθερία γνώμης,ανεκτικότητα,κοσμικότητα (ή εκκοσμίκευση),ισότητα ανδρών/γυναικών,σεβασμός των μειονοτήτων και των δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων,κλπ.ενάντια στην απειλή που ενσαρκώνεται από μία μουσουλμανικής κουλτούρας μετανάστευση που κατηγορείται ότι θέλει να επιβάλλει τις προσίδιες αξίες και νόρμες της,διαμέσου ενός θεσμικού ή ημι-θεσμικού πολυπολιτισμού που τις απαλλάσσει κριτικής-στο όνομα ενός νόμιμα προστατευόμενου δικαιώματος στη διαφορά.Η απόρριψη του ''εξισλαμισμού'' δεν θεμελιώνεται πλέον στην ξενόφοβη ή ρατσιστική κοσμοαντίληψη που αναγνωρίζουμε σε όλα τα ακροδεξιά κινήματα του δεύτερου μισού του 20ου αι. Από τη μια θεμελιώνεται στην επιθυμία των πολιτών να υπερασπισθούν μια πολιτισμική ταυτότητα από την οποία εξαρτάται ο τρόπος ζωής στον οποίο είναι αφοσιωμένοι και,από την άλλη πλευρά,στην απόλυτη απόρριψη εισαγωγής στην Ευρώπη της σαρία και,a fortiori της τζιχάντ η οποία,όπως ξέρουμε,παίζει το ρόλο ενός ''έκτου θεμελίου του ισλάμ'' για τους ριζοσπάστες ισλαμιστές.
Η αποκήρυξη επομένως του ''εξισλαμισμού'' επιχειρείται στο πεδίο των αξιών και των νορμών,ως προς τις συλλογικές προτιμήσεις που καθίστανται αντικείμενο υπεράσπισης με επιχειρήματα ξένα στην ξενοφοβία και το ρατσισμό-απόρριψη της περιφρόνησης της γυναίκας,του σεξισμού,της ομοφοβίας,της δίωξης των θρησκευτικών μειονοτήτων,κλπ.Αυτή είναι η μεγάλη καινοτομία των νεολαικισμών των ευρωπαικών δεξιών:αποκηρύσσουν την πολιτική και πολιτισμική επιρροή του ισλάμ λόγω της απειλής που αυτή κάνει να βαραίνει στα μεταυλιστικά ανθρώπινα δικαιώματα και την κοσμικότητα.Από την άποψη αυτή,όπως υποστηρίζει ο πολιτολόγος Λωράν Μπουβέ (Laurent Bouvet),οι ηγέτες τους θα μπορούσαν να αναβαπτισθούν σε ''ελευθεριακούς ισλαμόφοβους'' που αγωνίζονται κατά των σεξιστών και των ''αντι-ομοφυλόφιλων όλων των θρησκειών''
Blogunuz İçin İdeal Yazı Yayınlama Zamanı
Sosyal medya ile ile ilgili takip ettiğim yerli ve yabancı kaynaklarda çokça paylaşılan bir infografik dikkatimi çekmiş, kafamı kurcalarmıştı. Paylaşılan infografik ve postlarda bloglar, Facebook, Twitter gibi sosyal platformlarda paylaşım yapılacak en iyi gün ve saatlerden bahsediliyordu. Fakat ben bu konuyla ilgili denk geldiğim her paylaşımın altına bu bilgiye katılmadığım ve doğru bulmadığım yönünde yorumlar bırakmıştım. Çünkü her blogun, sosyal medya hesabının konusu, takipçi kitlesi, demografisi vs birbirinden çok farklı. Dolayısıyla bu konuya bir standart getirmeyi doğru bulmuyorum.
Peki her blogger kendi blogu için en ideal yazı yayınlama gün ve saatini nasıl belirleyebilir?
%100 isabetli olmasa bile bunun bir yolu var. Google Analytics ile blog yazılarınızı yayınlamak için ideal gün ve saati tespit edebilirsiniz. Bunun için özel bir rapor oluşturmalısınız. Haydi başlayalım…
1. Adım: Google Analytics’e giriş yaparak sayfanın üst tarafındaki Özelleştir linkine tıklayın.
2. Adım: Açılan sayfada Yeni Özel Rapor butonuna tıklayın ve özel rapor oluşturma işlemine başlayın.
3. Adım: Şimdi detaylı ayarların yapılacağı sayfadayız. Burada Başlık yerine raporunuza ait bir isim yazın. Örneğin ben “BH İdeal Zaman” yazdım.
4. Adım: Metrik Grupları bölümünden metrik ekle diyerek Kullanıcılar > Oturum metriğini ekleyin.
5. Adım: Ayrıntılı Detay İnceleme bölümünde boyut ekle diyerek Zaman > Haftanın Günün Adı ve Günün Saati boyutlarını ekleyin.
6. Adım: Son olarak Görünümler kısmından hangi blog için bu raporu uygulayacağınızı seçerek Kaydet butonuna tıklayın.
7. Adım: Açılan sayfada sağ üst bölümden raporu hangi tarihler için göstermek istediğinizi seçtikten sonra sayfanın alt tarafında blogunuza hangi gün ne kadar giriş yapıldığını göreceksiniz.
8. Adım: En çok ziyaretçi gelen günü öğrendk. Şimdi sıra saatte. Bunun için pazartesi yani Monday’e tıklıyorum. Burada hangi tarih ve saatte ne kadar ziyaretçi girdiğini görebiliyoruz. Burada son 2 hane saati gösteriyor. Ekran görüntüsünü incelediğinizde Blog Hocam’a en çok ziyaretçinin saat 16’da geldiğini görebilirsiniz.
Sonuç olarak Blog Hocam için en ideal yazı yayınlama tarihinin Pazartesi günleri ve saat 16:00 civarı olduğunu istatistiksel olarak görebiliyorum. Aynı yöntemi kullanarak siz de kendi blogunuz ideal yazı yayınlama zamanını öğrenebilir hatta benzer yöntemi diğer etriklere uygulayarak blogunuz hakkında başka detaylara da ulaşabilirsiniz.
7 Şubat 2015 Cumartesi
Καρδιά μου, ἀμήχανη καρδιά, πῶς μπερδεύτηκες ἔτσι;(Αρχίλοχος)
ΑΡΧΙΛΟΧΟΣ
Καρδιά μου, ἀμήχανη καρδιά, πῶς μπερδεύτηκες ἔτσι;
Περίπλοκη ὑπόθεση ἡ δυστυχία. Συγκροτήσου.
Ἀποφάσισε τὴν αἰχμή σου, ἰσχυρίσου τὴν ὁρμή σου,
τρέξε τὴν ἐτοιμότητά σου, στάσου τὴν ἀντοχή σου.
Ὅταν νικᾶς, μὴν ἀνοίγεσαι πολὺ στὴν ἰκανοποίηση.
Ὅταν νικιέσαι, μὴν κλείνεσαι τελείως στὴν ἀπελπισία.
Συγκρατημένα. Συγκροτημένα.
Δυὸ τρεῖς κινήσεις εἶναι ἡ ζωή. Μάθε τις ἐπιτέλους.
Περίπλοκη ὑπόθεση ἡ δυστυχία. Συγκροτήσου.
Ἀποφάσισε τὴν αἰχμή σου, ἰσχυρίσου τὴν ὁρμή σου,
τρέξε τὴν ἐτοιμότητά σου, στάσου τὴν ἀντοχή σου.
Ὅταν νικᾶς, μὴν ἀνοίγεσαι πολὺ στὴν ἰκανοποίηση.
Ὅταν νικιέσαι, μὴν κλείνεσαι τελείως στὴν ἀπελπισία.
Συγκρατημένα. Συγκροτημένα.
Δυὸ τρεῖς κινήσεις εἶναι ἡ ζωή. Μάθε τις ἐπιτέλους.
[Θυμέ, θύμ᾽ ἀμηχάνοισι κήδεσιν κυκώμενε
ἀνάδυ, δυσμενῶν δ' ἀλέξευ προσβαλῶν ἐναντίον
στέρνον ἐνδόκοισιν, ἐχθρῶν πλησίον κατασταθεὶς
ἀσφαλέως· καὶ μήτε νικῶν ἀμφαδὴν ἀγάλλεο
μήτε νικηθεὶς ἐν οἴκῳ καταπεσῶν ὀδύρεο·
ἀλλὰ χαρτοῖσίν τε χαῖρε καὶ κακαῖσιν ἀσχάλα
μὴ λίην· γίγνωσκε δ' οἷος ῥυσμὸς ἀνθρώπους ἔχει]
ἀνάδυ, δυσμενῶν δ' ἀλέξευ προσβαλῶν ἐναντίον
στέρνον ἐνδόκοισιν, ἐχθρῶν πλησίον κατασταθεὶς
ἀσφαλέως· καὶ μήτε νικῶν ἀμφαδὴν ἀγάλλεο
μήτε νικηθεὶς ἐν οἴκῳ καταπεσῶν ὀδύρεο·
ἀλλὰ χαρτοῖσίν τε χαῖρε καὶ κακαῖσιν ἀσχάλα
μὴ λίην· γίγνωσκε δ' οἷος ῥυσμὸς ἀνθρώπους ἔχει]
ΑΡΧΙΛΟΧΟΣ
ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΘΡΥΨΑΛΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ, ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ, ΣΧΟΛΙΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ
ΙΑΜΒΟΙ
πηγη :
6 Şubat 2015 Cuma
Umberto Εco:Αυτοί που σήμερα είναι έτοιμοι να πυροβολήσουν τους διανοουμένους απλώς δεν διαβάζουν
«Κουλτουριάρης» ή απλώς διανοούμενος;
Αυτοί που σήμερα είναι έτοιμοι να πυροβολήσουν τους διανοουμένους απλώς δεν διαβάζουν
Ουμπέρτο Εκο
αποσπασμα
''Υπάρχουν μεγάλοι φασίστες ή αντισημίτες συγγραφείς, όπως ο Λουί-Φερντινάν Σελίν (επάνω αριστερά) και ο Εζρα Πάουντ (επάνω δεξιά). Ο γερμανός φιλόσοφος Μάρτιν Χάιντεγκερ (κάτω αριστερά) ήταν εχθρικός με τη σύγχρονη εποχή, ενώ ο Πιερ Πάολο Παζολίνι υπερασπίστηκε την επιστροφή ανθρώπων και φύσης στο προβιομηχανικό στάδιο Πρόσφατα ξεκίνησε στην Ιταλία μια συζήτηση με μειωτικούς όρους, όπως «κουλτουριάρης» (culturame) και «σκουπίδι της διανόησης», ο οποίοι χρησιμοποιούνται πάλι ύστερα από δεκαετίες. Πολιτικοί σε πολλές κυβερνήσεις επιστρατεύουν αυτούς τους όρους για να μειώσουν τους διανοουμένους της αντιπολίτευσης.
Οπως θυμάμαι, ο όρος «κουλτουριάρης» εισήχθη από τον Μάριο Σέλμπα, τον ιταλό υπουργό Εσωτερικών στα τέλη της δεκαετίας του ΄40, άνδρα πιστό μόνο στη λογική του ροπάλου.
Ο Σπύρος Αγκνιου, ο αντιπρόεδρος του Ρίτσαρντ Νίξον, αναφερόταν σε «ξεπεσμένους υπερόπτες», φέρνοντας στο μυαλό τις παλιές, εβδομαδιαίες εφημερίδες επί φασισμού, οι οποίες γελοιοποιούσαν τους συγγραφείς ή τους διανοουμένους που δεν έλεγαν καλά το ρο, αναφερόμενες σε «γομαντικούς ποιητές». «Αβγοκέφαλοι» (eggheads) ήταν μια ανάλογη έκφραση που χρησιμοποιούνταν στα αγγλικά. Και κατά τη διάρκεια των πολιτικών αγώνων της μεταπολεμικής περιόδου, οι δεξιοί διαμορφωτές σκέψης αναβίωσαν την έκφραση «χρήσιμοι ηλίθιοι» , με την οποία ο Βλαντίμιρ Λένιν περιέγραψε τους διανοουμένους που απλώς συμπαθούσαν την Αριστερά. Ολοι αυτοί οι όροι ενισχύουν την ιδέα πως η περιφρόνηση για τους διανοουμένους είναι ένα χαρακτηριστικό της Δεξιάς. Λογικό επακόλουθο μοιάζει το να μην υπάρχουν δεξιοί διανοούμενοι, αφού όλοι οι διανοούμενοι είναι με την αντιπολίτευση.
Από τη φύση του ένας διανοούμενος είναι πάντα αντίθετος σε κάτι. Αλλά ακόμη και οι δεξιοί μπορούν να είναι αντίθετοι σε πολλά πράγματα. Εχουν υπάρξει σπουδαίοι συντηρητικοί διανοούμενοι, ορισμένοι ακόμη και αντιδραστικοί. «Αντιδραστικός» δεν είναι μια κακή λέξη. Πολλοί πνευματικοί άνθρωποι και καλλιτέχνες έχουν ονειρευτεί την επιστροφή σε μια παράδοση ή σε κάποιο «παλαιό καθεστώς».
Αντιδραστικός δεν είναι απαραιτήτως κάποιος που θέλει να πεινάσουν οι εργαζόμενοι ούτε είναι αυτομάτως φασίστας. Με αυτή τη λογική ο Δάντης ως διανοούμενος ήταν μέγας αντιδραστικός. Και στην εποχή μας πολλοί συγγραφείς δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να επικρίνουν τους νεωτερισμούς, την τεχνολογία και την επαναστατική ουτοπία.
Πρόσφατα η ιταλική Δεξιά ανέδειξε ως πνευματικούς της «ήρωες» ανθρώπους που ήταν αριστεροί εξ ορισμού, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση (ίσως όχι άδικα) του ιταλού διανοουμένου και σκηνοθέτη Πιερ Πάολο Παζολίνι, δεδομένου ότι υπερασπίστηκε την επιστροφή ανθρώπων και φύσης στο προβιομηχανικό στάδιο.
Ελάχιστοι έξω από την Ιταλία (ή μέσα σε αυτήν) θα το θυμούνται αυτό, αλλά τη δεκαετία του ΄60 έγινε πολλή συζήτηση για την αναγέννηση μιας δεξιάς κουλτούρας. Κυκλοφόρησε ακόμη κι ένα περιοδικό, υπό τον τίτλο «La Destra» («Η Δεξιά»). Εκδότες όπως ο Μποργκέζε από μικροϋπερασπιστές του Αδόλφου Χίτλερ έφτασαν να εκδίδουν κείμενα του Σπύρου Αγκνιου (που κάποτε αποκλήθηκε «ο αντιδραστικότερος αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, ο άνδρας που λέει δυνατά ό,τι ο Ρίτσαρντ Νίξον λέει μέσα απ΄ τα δόντια του»). Οι εκδόσεις Ρουσκόνι που είχαν εκδώσει πολλούς εκπροσώπους της «δεξιάς διανόησης», από τον ιάπωνα συγγραφέα Γιούκιο Μισίμα ως τον Ρουμάνο Βιντίλα Χορία, από τον ιταλό συγγραφέα Τζιουζέπε Πρετζολίνι ως τον συγγραφέα και πολιτικό Πανφίλο Τζεντίλε, ανακαλύπτουν και πάλι μια αληθινή, «μεγάλη» αντιδραστική φιλοσοφία, όπως αυτή του Ζοζέφ ντε Μεστρ, του γάλλου διπλωμάτη της μετεπαναστατικής εποχής, ο οποίος θεωρείται πρόδρομος του φασισμού.
Για να βρούμε μεγάλους συγγραφείς που ήταν ή είναι δεξιοί, συντηρητικοί ή αντιδραστικοί, χρειάζεται μόνο να κοιτάξουμε γύρω μας. Μπορούμε να βρούμε φασίστες ή αντισημίτες συγγραφείς, όπως ο Λουί-Φερντινάν Σελίν ή ο Εζρα Πάουντ, και εχθρούς της σύγχρονης εποχής, όπως ο αυστριακός ιστορικός της τέχνης Χανς Σεντλμαΐρ, ο γερμανός φιλόσοφος Μάρτιν Χάιντεγκερ ή ο γάλλος διανοούμενος Ρενέ Γκενόν. Αν ψάξουμε τους καταλόγους των «δημοκρατικών» εκδοτών, μπορούμε να βρούμε προσπάθειες αριστερών να χαρακτηρίσουν «δικούς τους» δεξιούς συγγραφείς, όπως τον Ερνστ Γιούνγκερ ή τον Οσβαλντ Σπένγκλερ. Αραγε αυτοί οι δεξιοί συγγραφείς δεν είναι επίσης «κουλτουριάρηδες»;
Η αλήθεια είναι ότι αντιλαμβανόμαστε τη Δεξιά σαν να είναι κάτι ομοιογενές. Αλλά ακόμη και σε αυτούς τους κύκλους βρίσκουμε διανοουμένους που αναγνωρίζουν «τον εαυτό τους». Ακριβώς γιατί είναι διανοούμενοι, δεν κολλάνε εύκολα στους αντιπάλους τους την ταμπέλα του «σκουπιδιού της διανόησης» ή των «ξεπεσμένων υπεροπτών».
Αλλοι, πλάσματα του συστήματος των ρουσφετολογικών διορισμών, λακέδες των πολιτικών, που ενδιαφέρονται μόνο για την εξουσία (ή τα χρήματα), δεν έχουν ποτέ διαβάσει αρκετά για να γνωρίζουν ότι υπάρχουν δεξιοί διανοούμενοι. Βλέπουν μόνον τους αριστερούς της αντιπολίτευσης. Στα μυαλά τους ο διανοούμενος είναι συνώνυμο του αντίθετου. Οπως ο ναζιστής διοικητής της Λουφτβάφε Χέρμαν Γκέρινγκ, μόλις ακούν για κουλτούρα βγάζουν έξω τα ρεβόλβερ τους.
Αν και η απόδοση της φράσης στον Γκέρινγκ αμφισβητείται, η φράση ακούγεται στο φιλοναζιστικό έργο «Σλαγκέτερ» του Χανς Γιοστ: «Οταν ακούω για κουλτούρα, βγάζω το μπράουνινγκ μου». Αλλά αυτοί που σήμερα είναι έτοιμοι να πυροβολήσουν τους διανοούμενους δεν γνωρίζουν τίποτε για την προέλευση της φράσης. Δεν διαβάζουν. Απλώς δεν διαβάζουν.
Το τελευταίο βιβλίο του ιταλού συγγραφέα και δοκιμιογράφου Ουμπέρτο Εκο είναι «Η ιστορία της ασχήμιας». Εχει επίσης συγγράψει, μεταξύ άλλων, τα διεθνώς ευπώλητα βιβλία «Το όνομα του Ρόδου», «Μπαουντολίνο» και «Το εκκρεμές του Φουκώ».
© 2009 Umberto Εco/ L΄ Εspresso (Distributed by Τhe Νew Υork Τimes Syndicate)
Πρόσφατα η ιταλική Δεξιά ανέδειξε ως πνευματικούς της «ήρωες» ανθρώπους που ήταν αριστεροί εξ ορισμού, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση (ίσως όχι άδικα) του ιταλού διανοουμένου και σκηνοθέτη Πιερ Πάολο Παζολίνι, δεδομένου ότι υπερασπίστηκε την επιστροφή ανθρώπων και φύσης στο προβιομηχανικό στάδιο.
Ελάχιστοι έξω από την Ιταλία (ή μέσα σε αυτήν) θα το θυμούνται αυτό, αλλά τη δεκαετία του ΄60 έγινε πολλή συζήτηση για την αναγέννηση μιας δεξιάς κουλτούρας. Κυκλοφόρησε ακόμη κι ένα περιοδικό, υπό τον τίτλο «La Destra» («Η Δεξιά»). Εκδότες όπως ο Μποργκέζε από μικροϋπερασπιστές του Αδόλφου Χίτλερ έφτασαν να εκδίδουν κείμενα του Σπύρου Αγκνιου (που κάποτε αποκλήθηκε «ο αντιδραστικότερος αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, ο άνδρας που λέει δυνατά ό,τι ο Ρίτσαρντ Νίξον λέει μέσα απ΄ τα δόντια του»). Οι εκδόσεις Ρουσκόνι που είχαν εκδώσει πολλούς εκπροσώπους της «δεξιάς διανόησης», από τον ιάπωνα συγγραφέα Γιούκιο Μισίμα ως τον Ρουμάνο Βιντίλα Χορία, από τον ιταλό συγγραφέα Τζιουζέπε Πρετζολίνι ως τον συγγραφέα και πολιτικό Πανφίλο Τζεντίλε, ανακαλύπτουν και πάλι μια αληθινή, «μεγάλη» αντιδραστική φιλοσοφία, όπως αυτή του Ζοζέφ ντε Μεστρ, του γάλλου διπλωμάτη της μετεπαναστατικής εποχής, ο οποίος θεωρείται πρόδρομος του φασισμού.
Για να βρούμε μεγάλους συγγραφείς που ήταν ή είναι δεξιοί, συντηρητικοί ή αντιδραστικοί, χρειάζεται μόνο να κοιτάξουμε γύρω μας. Μπορούμε να βρούμε φασίστες ή αντισημίτες συγγραφείς, όπως ο Λουί-Φερντινάν Σελίν ή ο Εζρα Πάουντ, και εχθρούς της σύγχρονης εποχής, όπως ο αυστριακός ιστορικός της τέχνης Χανς Σεντλμαΐρ, ο γερμανός φιλόσοφος Μάρτιν Χάιντεγκερ ή ο γάλλος διανοούμενος Ρενέ Γκενόν. Αν ψάξουμε τους καταλόγους των «δημοκρατικών» εκδοτών, μπορούμε να βρούμε προσπάθειες αριστερών να χαρακτηρίσουν «δικούς τους» δεξιούς συγγραφείς, όπως τον Ερνστ Γιούνγκερ ή τον Οσβαλντ Σπένγκλερ. Αραγε αυτοί οι δεξιοί συγγραφείς δεν είναι επίσης «κουλτουριάρηδες»;
Η αλήθεια είναι ότι αντιλαμβανόμαστε τη Δεξιά σαν να είναι κάτι ομοιογενές. Αλλά ακόμη και σε αυτούς τους κύκλους βρίσκουμε διανοουμένους που αναγνωρίζουν «τον εαυτό τους». Ακριβώς γιατί είναι διανοούμενοι, δεν κολλάνε εύκολα στους αντιπάλους τους την ταμπέλα του «σκουπιδιού της διανόησης» ή των «ξεπεσμένων υπεροπτών».
Αλλοι, πλάσματα του συστήματος των ρουσφετολογικών διορισμών, λακέδες των πολιτικών, που ενδιαφέρονται μόνο για την εξουσία (ή τα χρήματα), δεν έχουν ποτέ διαβάσει αρκετά για να γνωρίζουν ότι υπάρχουν δεξιοί διανοούμενοι. Βλέπουν μόνον τους αριστερούς της αντιπολίτευσης. Στα μυαλά τους ο διανοούμενος είναι συνώνυμο του αντίθετου. Οπως ο ναζιστής διοικητής της Λουφτβάφε Χέρμαν Γκέρινγκ, μόλις ακούν για κουλτούρα βγάζουν έξω τα ρεβόλβερ τους.
Αν και η απόδοση της φράσης στον Γκέρινγκ αμφισβητείται, η φράση ακούγεται στο φιλοναζιστικό έργο «Σλαγκέτερ» του Χανς Γιοστ: «Οταν ακούω για κουλτούρα, βγάζω το μπράουνινγκ μου». Αλλά αυτοί που σήμερα είναι έτοιμοι να πυροβολήσουν τους διανοούμενους δεν γνωρίζουν τίποτε για την προέλευση της φράσης. Δεν διαβάζουν. Απλώς δεν διαβάζουν.
Το τελευταίο βιβλίο του ιταλού συγγραφέα και δοκιμιογράφου Ουμπέρτο Εκο είναι «Η ιστορία της ασχήμιας». Εχει επίσης συγγράψει, μεταξύ άλλων, τα διεθνώς ευπώλητα βιβλία «Το όνομα του Ρόδου», «Μπαουντολίνο» και «Το εκκρεμές του Φουκώ».
© 2009 Umberto Εco/ L΄ Εspresso (Distributed by Τhe Νew Υork Τimes Syndicate)
πηγη
5 Şubat 2015 Perşembe
Τι εννοώ όταν γράφω ότι η ανθρώπινη ελευθερία βρίσκεται (παρα)δίπλα;
Κατ’ αρχήν δεν πιστεύω πια σε μια μελλοντικά ελεύθερη κοινωνία.
Η ελευθερία είναι παροντική …και η ζωντανή ελευθερία είναι και μαχόμενη…
Τώρα ας φανταστούμε μια πρέσα :
Από πάνω πιέζει η λογική της εξουσίας …ας πούμε το κράτος (αλλά δεν περιορίζεται εκεί).
Λόγος της η διαταγή, η ιεραρχία, σύμβολο της ο προϊστάμενος…
Από κάτω πιέζει η λογικά της αγοράς του κέρδους …ας πούμε του σύγχρονου καπιταλισμού (αν και δεν περιορίζεται εκεί). Λέει βγάλε περισσότερα …ανταγωνίσου …φάε τον ανταγωνιστή σου …εκμεταλλεύσου!
(πολλές φορές οι δυο άκρες της πρέσας ανταγωνίζονται φαινομενικά …άλλοτε (τις περισσότερες) συνεργάζονται.
Στη μέση, πολιορκούμενη βρίσκεται η ανθρώπινη ελευθερία.
Από κάτω πιέζει η λογικά της αγοράς του κέρδους …ας πούμε του σύγχρονου καπιταλισμού (αν και δεν περιορίζεται εκεί). Λέει βγάλε περισσότερα …ανταγωνίσου …φάε τον ανταγωνιστή σου …εκμεταλλεύσου!
(πολλές φορές οι δυο άκρες της πρέσας ανταγωνίζονται φαινομενικά …άλλοτε (τις περισσότερες) συνεργάζονται.
Στη μέση, πολιορκούμενη βρίσκεται η ανθρώπινη ελευθερία.
Δηλαδή κάτι πολύ απλό, οι μυριάδες πλευρές του εαυτού μας και των σχέσεων μας.
Έρωτες, αγάπες και μίση, πάθη, λογικές σκέψεις, βαριεστιμάρα, απόλαυση, απέχθεια, δημιουργικότητα και άλλα.
Αυτές βρίσκονται (ανά τους αιώνες) υπό πολιορκία…
Ε ,τώρα στο παρόν, οφείλομαι να δώσουμε σε αυτές τις σχέσεις και πλευρές ελαστικότητα, ευλυγισία και αντοχή ώστε να αντισταθούν στο μόνιμο πρεσάρισμα…
Ε ,τώρα στο παρόν, οφείλομαι να δώσουμε σε αυτές τις σχέσεις και πλευρές ελαστικότητα, ευλυγισία και αντοχή ώστε να αντισταθούν στο μόνιμο πρεσάρισμα…
Και να διευρύνουμε, όσο μπορούμε, τον Βιόκοσμό μας…
(χωρίς την αυταπάτη ότι στο μέλλον θα έχουμε την ουτοπική κοινωνία…ούτε βέβαια να σπάμε το κεφάλι μας στον τοίχο)
Τωρα παιδια, …
ελευθερια χωρίς μυθους ειναι σκετη ψυχωση …
ακριβώς γιατί ειναι ελευθερια ..
δηλαδή .Ιλιγγος Ναυτια . (κατα Σαρτρ)
Αρα η ελευθερια δεν εναι ..δηλαδή δεν ειναι κατι …αλλα υπάρχει (διαρκώς εν δυναμει )
..ενώ τα αλλα δυο Ειναι ,,,,
η ελευθερια ”ειναι” μια τρύπα μες τη λασπη …ή η τρυπα μεσα στο δαχτυλιδι που χωρίς αυτήν το δαχτυλιδι δεν θαταν αυτό που ηταν ….(δηλαδή το μηδεν)
η συζητηση εδώ
http://panosz.wordpress.com/2007/06/18/%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%af-%ce%b5%ce%bb%ce%b5%cf%85%ce%b8%ce%b5%cf%81%ce%af%ce%b1%cf%82-%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%87%ce%b1%cf%83%ce%bc%ce%bf%ce%af/
Η ελευθερία της έκφρασης στο διαδίκτυο..(Αποσπασμα απο αρθρο του Π Μαντζούφα)
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ
'' Η ελευθερία της έκφρασης στο διαδίκτυοΗ ελευθερία της έκφρασης και διάδοσης των στοχασμών αποτελεί συστατικό στοιχείο της προσωπικότητας που κατοχυρώνεται στο άρθρο 14 παρ. 1 του Σ και στο άρθρο 10 παρ. 1 ΕΣΔΑ.
Το 14 Σ μολονότι αναφέρεται στην γραπτή και δια του τύπου έκφραση κατοχυρώνει οπωσδήποτε και την έκφραση γνώμης μέσω του διαδικτύου.
Στην έκφραση περιλαμβάνονται ιδέες, γεγονότα, μηνύματα ειδήσεις και γενικότερα κάθε άποψη με την οποία το πρόσωπο εκφράζει τα συναισθήματα και τις ιδέες του. Επομένως κάθε είδους μήνυμα που μεταδίδεται στο διαδίκτυο προστατεύεται ως ελευθερία της έκφρασης. Αυτό σημαίνει ότι ο καθένας μπορεί να διαμορφώνει ελεύθερα την γνώμη του με λόγο και με εικόνα και να την διαδίδει στο χρόνο και το χώρο επιλογής του στο διαδίκτυο, χωρίς δυσμενείς γι’ αυτόν συνέπειες. Επομένως ούτε ο παροχέας πρόσβασης, ούτε το κράτος, μπορούν καταρχήν να θέσουν όρους τόσο ως προς τις εξωτερικές συνθήκες, όσο και ως προς το περιεχόμενο της επικοινωνίαςΒέβαια το δικαίωμα αυτό δεν περιλαμβάνει την δωρεάν πρόσβαση στο διαδίκτυο μολονότι το κράτος και με συνταγματική επιταγή(5 Α παρ. 2 Σ) έχει υποχρέωση να διευκολύνει με υλικά μέσα την πρόσβαση και να την καταστήσει τεχνολογικά και οικονομικά προσιτή σε όλους(πρωτίστως στο εκπαιδευτικό σύστημα)
Η ελευθερία της έκφρασης περιλαμβάνει την ελευθερία του πληροφορείν και του πληροφορείσθαι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κάθε πληροφορία μπορεί να είναι προσιτή σε όλους, ιδίως όταν αφορά στην ιδιωτική ζωή και τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών, στα επαγγελματικά, φορολογικά, ιατρικά, και δικηγορικά απόρρητα καθώς και σε πεδία της κρατικής δραστηριότητας που συνδέονται με την δημόσια τάξη και ασφάλεια (π.χ εθνική άμυνα).''
Απο το αρθρο :
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ. Του Π.Μαντζούφα
βλ επίσης σχετικα :
αποσπασμα απο το παραπάνω:''Το να υποχρεώσεις όμως όσους συμμετέχουν στην Κοινωνία της Πληροφορίας, προκειμένου να διαδώσουν, να αντλήσουν και να ανταλλάξουν πληροφορίες σε δημόσια προσβάσιμο χώρο, να το κάνουν αποκλειστικά και μόνο επωνύμως, θεωρώ ότι συνιστά έναν υπέρμετρο περιορισμό, ο οποίος δεν μπορεί να θεωρηθεί συμβατός με την ελευθερία της έκφρασης, αλλά και το δικαίωμα του πληροφοριακού αυτοκαθορισμού.
Αν εγώ θέλω να αυτοαποκαλούμαι e-lawyer ή Ρίτα Χέηγουορθ στο διαδίκτυο, κανείς δεν μπορεί να μου επιβάλλει να υπογράφω με το όνομα που γράφει το δελτίο της αστυνομικής μου ταυτότητας, γιατί διαφορετικά μου περιορίζει υπέρμετρα την ελευθερία της έκφρασης, η οποία μου επιτρέπει λ.χ. να ντύνομαι όπως θέλω και να βγαίνω στα κανάλια με ψευδώνυμο, όπως άλλωστε ήδη κάνουν εδώ και χρόνια πολλοί γνωστοί άνθρωποι του θεάματος και των μέσων ενημέρωσης. Τα κείμενα που γράφουμε στα blogs δεν είναι δηλώσεις που απευθύνονται σε δημόσιες αρχές, όπως λ.χ. οι καταγγελίες που πρέπει να είναι ενυπόγραφες και να έχουν ακριβή στοιχεία!
Όπως το απόρρητο των τηλεπικοινωνιών επιτρέπει στους συνδρομητές τηλεφώνου να ζητούν απόκρυψη του αριθμού τους και να μην μπαίνει το όνομά τους στους τηλεφωνικούς καταλόγους που διατίθενται δημόσια στο κοινό (και μάλιστα βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας - Οδηγία 2002/58), έτσι δεν μπορεί κανείς να με υποχρεώσει να βάλω το ονοματεπώνυμό μου στο ιστολόγιό μου.''
Αυτος ο Χειμώνας
Αυτος ο Χειμώνας
αντιθετα μ’αυτόν που πέρασε
(που ηταν ο χειμώνας της φωτιάς που εκαιγε )
ειναι σαν πετρωμένη λάβα
(σαν εκεινη που σκεπασε τα σωματα κατω απ’τον Βεζουβιο: ενα παιδί που παίζει,ενας δουλος που κοιμαται ,μια γυναικα που μόλις εχει κανει ερωτα , ενας σκυλος που πασκιζει να ξεφυγει δεμένος …”
μας πρόλαβε όλους η λάβα … και τωρα
είμαστε εμείς οι πέτρες που σιωπηλά
μεσα στη φυλακή της κρυας λάβας
ακουμε την καρδιά μας να κτυπά
ακουμε την καρδιά μας να κτυπά
κι ειμαστε ολομοναχοι σ’αυτήν την πόλη ,που δεν υπάρχει πια .
Ισως δεν υπήρξε ποτέ. Ισως την φανταστηκαμε -οπως την υπαρξη μας –
εκεινην αιφνης τη στιγμή που νιωσαμε να μας τυλίγει η λάβα .
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)